Иако употребата на готовина постепено се намалува низ цела Европа, повеќе од половина од сите плаќања сè уште се вршат со банкноти. Сепак, нивниот удел е значително помал кога се гледа вкупната вредност на трансакциите. Сè повеќе Европејци преминуваат на дигитални плаќања, но готовината сè уште игра важна економска и социјална улога.
Според анкетата на Европската централна банка (ЕЦБ), спроведена во 2024 година на примерок од 40.000 испитаници, 52 проценти од сите трансакции во земјите од еврозоната биле извршени со готовина, додека уделот по вредност бил 39 проценти. Во 14 од 20-те земји од еврозоната, готовината е сè уште најчестиот метод на плаќање – во просек помеѓу 45 и 55 проценти од сите трансакции.
Уделот на готовината варира од 22 проценти во Холандија до 67 проценти во Малта. Најголема употреба на банкноти, заедно со Малта, е забележана во Словенија (64%), Австрија (62%), Италија (61%), Шпанија и Словачка (57%), додека Холандија (22%), Финска (27%), Луксембург (37%), Белгија (39%) и Франција (43%) се најдигитално ориентирани. Меѓу четирите најголеми економии на ЕУ, Франција е единствената под просекот на еврозоната, додека Германија, со 53%, е само малку над.
Претставник на холандската централна банка изјави за Euronews Business дека земјата има „многу високи стапки на усвојување на методите за дигитално плаќање, како што се бесконтактните плаќања со картичка или паметен телефон“, бидејќи потрошувачите ги гледаат таквите методи како „побрзи и попогодни од готовината“. Тој додаде дека и готовината и картичките се широко прифатени во Холандија, што е охрабрено од ниските трговски провизии и банкарските кампањи што промовираат дигитални плаќања за мали износи.
Кога се гледа вредноста на трансакциите, уделот на готовината во еврозоната е 39%, почнувајќи од 17% во Холандија до 59% во Литванија. Повеќе од половина од сите трошења во готово се евидентирани во Литванија (59%), Словачка (56%), Словенија (56%), Австрија (56%) и Малта (54%). Италија (49%), Португалија (47%), Шпанија (45%), Ирска (44%), Кипар (43%) и Грција (42%) се во средниот опсег, додека најниските удели се евидентирани во Холандија, Финска, Луксембург, Германија, Франција и Белгија – од 17 до 35%.
ЕЦБ наведува дека готовината најчесто се користи за помали износи, додека картичките ја преземаат доминацијата за плаќања над 50 евра. На прашањето зошто испитаниците сè уште користат готовина, 41% од нив истакнале дека таа ја штити приватноста и анонимноста, 35% веруваат дека помага да се контролира трошењето, а 30% дека трансакциите се извршуваат веднаш. Други 28% користат готовина затоа што е пошироко прифатена, а еден од петмина велат дека е полесна или побрза за употреба. Само 18% од испитаниците ја сметаат за побезбедна од дигиталните методи.
Разликите се изразени и според возрасните групи – потрошувачите под 40 години користат готовина за помалку од половина од своите трансакции, додека оние над 65 години сè уште вршат повеќе од половина од своите плаќања со банкноти. Резултатите покажуваат дека, и покрај дигитализацијата, готовината сè уште има силна симболична и практична вредност во Европа, особено во јужните и источните делови на континентот.