Советот за економски и финансиски прашања на ЕУ (Екофин) во вторникот усвои три завршни правни акти кои се неопходни за Хрватска да може да го воведе еврото на 1 јануари 2023 година, меѓу кои е и одлуката за стапката на конверзија на куните во евра по среден паритет 1 евро = 7,53450 куни.
Дефинитивниот курс е еднаков на курсот по кој куната беше вклучена во Европскиот механизам за девизен курс (ЕРМ II) пред две години.
Покрај уредбата за утврдување дефинитивен курс на конверзија од куни во евро, „Екофин“ донесе уште два законски акти – одлуката за прифаќање на еврото во Хрватска и измената на уредбата со која Хрватска ќе биде додадена на листата од 19 членови на еврозоната како 20-ти член.
Со денешните одлуки се комплетира процесот на одлучување во Советот, а Хрватска од 1 јануари 2023 година ќе стане 20-та членка на еврозоната.
„Би сакал да им честитам на мојот колега Здравко Мариќ и на цела Хрватска што стана 20-та земја што се приклучи на еврозоната. Воведувањето на еврото не е трка, туку одговорна политичка одлука. Хрватска успешно ги исполни сите неопходни економски критериуми и ќе плаќа во евра од 1 јануари 2023 година“, изјави чешкиот министер за финансии Збинек Стањура, кој претседава со „Екофин“.
„Од влезот на Хрватска во еврозоната, нашите граѓани и претприемачи ќе имаат конкретни, директни и трајни придобивки. Во најголема мера, валутниот ризик ќе исчезне, Хрватска ќе биде поатрактивна и побезбедна за инвестирање во време на криза. Еврото е исто така клучна вредност на европското единство и ќе ни овозможи да играме уште поактивна улога во европскиот проект. Навистина сум горд на овој голем хрватски успех“, изјави Борис Вујчиќ, гувернер на Хрватската Народна Банка.
„Ја постигнавме нашата стратешка цел – Хрватска станува членка на еврозоната на 1 јануари 2023 година! Воведувањето на еврото ќе ја направи нашата економија поотпорна и ќе го зголеми стандардот на нашите граѓани на долг рок. Да се биде дел од еврозоната носи поголема безбедност за Хрватска и нашите сограѓани во криза. Работевме напорно и долго на овој проект бидејќи цврсто веруваме дека влезот во еврозоната е во национален интерес на Хрватска!“ изјави по повод оваа прилика премиерот Андреј Пленковиќ.
„Ова е голем, историски ден за Хрватска. Сите овие одлуки што се донесени бележат голем момент во нашата историја. Ова е голем ден и за европската монетарна унија. Евроинтеграциите продолжуваат и покрај сите предизвици со кои се соочуваме. Многу сум им благодарен на сите говорници денес и на институциите што ги претставуваат. Би сакал особено да им се заблагодарам на Европската централна банка и на Европската комисија. Би сакал особено да му се заблагодарам на целиот хрватски тим – Националниот евросовет. Им благодарам и на сите членови на Економско-социјалниот совет и на моите колеги во Министерството за финансии. Дозволите да им се заблагодарам и на хрватските граѓани“, изјави Здравко Мариќ.
Што по овој чекор?
Со ова Хрватска исполни една од двете преостанати стратешки цели за приклучување кон подлабока интеграција во ЕУ. Вториот е влез во Шенген зоната, за која најверојатно ќе се одлучува наесен, а во десеттата година од членството Хрватска би можела истовремено да влезе и во еврозоната и во Шенген.
Клучни документи за одлуката за влез во еврозоната беа извештаите за конвергенција на Комисијата и Европската централна банка (ЕЦБ), кои беа објавени на 1 јуни.
Тие потврдија дека Хрватска ги исполнува сите четири номинални критериуми за конвергенција и дека нејзиното законодавство е целосно усогласено со барањата на Договорот за ЕУ и Статутот на Европскиот систем на централни банки/Европската централна банка.
Со одлуките на „Екофин“, Хрватска се приклучува на еврозоната, која денес има повеќе од 340 милиони жители и е втора по големина економија во светот, со 15 отсто од светскиот БДП.