Конклавата, или затворениот процес на избор на нов папа, ќе започне денес во Ватикан, а „Политико“ пишува дека светските лидери се обидуваат да влијаат на тоа кој ќе биде новиот водач на Католичката црква.
133-те кардинали кои ќе го изберат водачот на 1,4 милијарди католици низ целиот свет, го прават тоа знаејќи дека ретко во последно време глобалната политика толку силно се мешала во нивната одлука.
Подготовките за конклавата не само што ја демонстрираа глобалната издржливост на Католичката црква, туку ја нагласија и нејзината улога како значаен играч на моќ во време кога светот се соочува со опасности, а старите сојузи се распаѓаат.
Кардиналите разбираат зошто е притисокот. Лидерите со националистички идеи би можеле да имаат корист од моралниот авторитет на папата во нивната земја. Западните лидери, исто така, сакаат да избегнат избор на друг папа кој е критичен кон проширувањето на НАТО, има симпатии кон Кина или не ги дели нивните ставови за етички прашања како што се миграцијата и абортусот.
Харизматичниот папа би можел да го насочува јавното мислење, особено во католичките земји, или да поттикнува критики за одредени политики, како што направи папата Франциск со американскиот претседател Доналд Трамп.
Речиси веднаш по смртта на Франциск на Велигденски понеделник, започнаа политичките игри. Тоа не е свет на јавни состаноци со официјални записници, туку свет на тајно лобирање и прикриени разговори.
Францускиот претседател Макрон се сретна со четворица француски кардинали додека беше во Рим за погребот, што некои во Рим го протолкуваа како знак на негова поддршка за француски папа.
Кабинетот на Макрон негираше дека тој се обидувал да влијае на одлуката, додека француската амбасада во Рим рече дека претседателот само го следел „францускиот републикански обичај“. Таа ги нарече сите спротивни сугестии „непочитувачки“.
Приближно во исто време, Трамп поддржа американски кардинал кој се спротивстави на договорот на Ватикан со Кина, па дури и се номинираше за папа. Од друга страна, Пекинг го искористи моментот да назначи двајца проблематични католички бискупи без согласност на Ватикан.
Што се однесува до лидерот најблизок до Ватикан, италијанската премиерка Џорџија Мелони им нареди на своите сопартијци да молчат. Сепак, медиумите блиски до нејзината коалиција ги туркаат кардиналите кои ги делат нејзините ставови и ги напаѓаат оние кои не се по нивен вкус.
Во минатото, странските сили честопати се обидуваа да влијаат на конклавите, особено за време на Студената војна кога ЦИА беше осомничена за прислушување на гласањето. Всушност, до почетокот на 20 век, Франција, Шпанија и Австро-Унгарија имаа право да стават вето на изборот на Папата.
Денес, во време на опаѓање на западниот морален авторитет и влијание во мултилатералните институции, изборот на папа со понијансиран глобален поглед на Кина и Украина би можел да биде проблематичен. Папата Франциск ја прераспредели моќта со назначување на невообичаено голем број кардинали од Глобалниот Југ, испраќајќи порака дека Црквата повеќе не може да се гледа исклучиво како продолжена рака на Западот.
„Повеќе од Гренланд или Панамскиот канал, Трамп ја сака Црквата назад – со Западот“, рече Пјеро Скијаци, професор по геополитика на Ватикан на Универзитетот Линк во Рим.
Во меѓувреме, Макрон, соочен со политички тешкотии дома, го поддржува прогресивниот француски папа, рече Скјаваци, „како духовен водач со максимален авторитет“.
„Тој би можел да помогне во насочувањето на француското јавно мислење кон умерената левица“, додаде тој.
Но, самите кардинали не се незнаечки за политиката и нивните лични амбиции не треба да се потценуваат.
Откако Франциск почина на Велигден, тие се состануваат секојдневно, држејќи прикриени предизборни говори додека размислуваат дали да се прилагодат на модерноста или да продолжат да ја отфрлаат.
Во знак на потсетување на наводно духовните цели на конклавата по недели интензивна политизација, кардиналите се собраа во базиликата „Свети Петар“ во неделата на миса на која присуствуваа аџии и туристи.
Но, набргу потоа, тие се вратија на работа. Тие се рашетаа низ градот за да продолжат со своето тајно лобирање, анализирајќи ги потенцијалните фаворити и гласачките блокови. И покрај јавното повикување на Светиот Дух, кардиналите не се имуни на какофонијата на светската политика.
„Разговараме за сите теми за кои вие зборувате и во медиумите евангелизацијата, животот на Црквата и потребата да се биде внимателен кон реалноста на светот“, изјави кардиналот Фернандо Филони за „Политико“.
Други, од друга страна, изгледаа исцрпени поради мешањето на секојдневниот живот во нивната реалност. Кардинал на плоштадот „Свети Петар“ во понеделник ги молеше новинарите да го остават на мира и да оди на вечера. Друг откри дека планира да го гледа филмот „Конклејв“ со Ралф Фајнс како подготовка.
Кардиналот Пјетро Паролин, највисокиот дипломат на Светата столица и најдолготраен сојузник на Франциск, како и филипинскиот кардинал Антонио Тагле, беа обвинети од американската организација BishopAccountability.org за неуспеси во решавањето на случаите на сексуална злоупотреба. Паролин беше нападнат и поради здравствени обвинувања и неговата улога во склучувањето на договорот меѓу Ватикан и Кина.
Додека свештениците се подготвуваат за денови без интернет, еден од нив изјави за Политико дека купил аналоген часовник и старомоден будилник.
Други едноставно сакаа сè да заврши што е можно поскоро. Кога го прашале дали изборите ќе бидат брзи, кардиналот Филони едноставно рекол: „Се надевам“.