Кина е изложена на зголемен ризик да ги пропушти своите климатски цели и да претрпи големи економски загуби, освен ако не преземе решителни дејствија за да го запре ширењето на електраните на јаглен и да го реформира застареното управување со електричната мрежа, покажува ново истражување.
За да се поправат предизвиците наметнати од неконтролираниот бум во изградбата на електрани на јаглен инициран во име на спречување на периодичен недостиг на електрична енергија, Пекинг мора да ги укине политиките што го поддржуваат производството на енергија од јаглен, според климатски аналитичари.
Минатата година, емисиите на јаглерод диоксид во кинескиот енергетски сектор се зголемија за 5,2 отсто, исто како и бруто домашниот производ, што го потенцираше неуспехот да се заузда енергетски интензивниот раст, проценуваат тие.
„Уште една година на брзо растечки емисии во 2023 година ја остава Кина далеку од колосек против нејзината цел да го намали интензитетот на јаглеродот за 18 отсто помеѓу 2021 и 2025 година“, рече Лаури Миливирта, главен аналитичар во Центарот за истражување на енергија и чист воздух (CREA). „Како резултат на тоа, емисиите на јаглерод диоксид сега ќе треба да се намалат за 4 до 6 проценти до 2025 година за да се постигне целта“.
Приближувањето на крајниот рок за постигнување максимални емисии на јаглерод диоксид пред 2030 година, наведе многу развивачи да продолжат да следат интензивни на јаглерод проекти додека прозорецот е сè уште отворен, се вели во заедничкиот извештај на CREA и Global Energy Monitor објавен во четвртокот.
Во април 2021 година, претседателот Си Џинпинг рече дека Кина „строго ќе ги контролира“ проектите за производство на електрична енергија на јаглен, ќе ја достигне максималната потрошувачка следната година и ќе започне постепено да ја намалува во 2026 година, како дел од целите на нацијата емисиите на јаглерод да го достигнат врвот пред 2030 година и да достигнат нето-нула до 2060 година.
Следеше документ за политика во октомври истата година, во кој Кина се обврза да го зголеми уделот на потрошувачката на нефосилна енергија на 20 отсто до 2025 година од 15,9 отсто во 2020 година, додека ги намали емисиите на јаглерод диоксид по единица БДП за 18 отсто и интензитетот на користење на енергија за 13,5 отсто од нивоата во 2020 година.
Овие цели се изложени на ризик „сериозно“ да излезат од колосек, со оглед на четирикратно зголемените одобренија за нови електрани на јаглен во 2022-23 година, во споредба со претходниот петгодишен период од 2016-2020 година, велат аналитичарите.
Тие истакнаа дека интензитетот на емисиите на јаглерод во земјата паднал само за 5 отсто помеѓу 2020 и минатата година. Во меѓувреме, интензитетот на користење на енергија се зголеми за 0,5 отсто минатата година, што е првпат да се зголеми од најмалку 2005 година.
Конкретно, стапката на раст на производството на електрична енергија од јаглен се забрза на 4 отсто годишно помеѓу 2021 и минатата година, од 3,5 отсто помеѓу 2016 и 2020 година, додека растот на вкупната потрошувачка на јаглен – во електроенергетскиот и неенергетскиот сектор – забрза осум- пати на 3,8 отсто годишно од 0,5 отсто.
Новите проекти за енергија од јаглен со 114 гигавати производен капацитет добија одобрение од владата минатата година, од 104 GW во 2022 година. Вкупниот волумен од 218 GW во изминатите две години се приближи до рекордот од 233 GW дозволен во 2014-15 година.
Изградбата започна на уште 70 GW капацитет, што е нагло зголемување од 54 GW во 2022 година.
Изградбата и одржувањето на овој огромен енергетски капацитет е „голем економски застој“, велат аналитичарите, забележувајќи ја студијата на Универзитетот Ренмин, цитирана од People’s Daily во 2023 година, според која националните средства за енергија од јаглен се изложени на ризик од губење на 120 милијарди (16,69 милијарди американски долари) до 350 милијарди јуани во вредност доколку бидат принудени да работат со мал капацитет или да се исклучат во иднина.
За да се постигне целта за намалување на интензитетот на јаглеродот за следната година, потрошувачката на јаглен во Кина и емисиите на јаглерод мора да паднат во апсолутна вредност помеѓу минатата и следната година, што е висока цел, велат аналитичарите.