Кина одамна се свртува кон мега-градежни проекти. Некои од најважните инфраструктурни проекти во последните години се во Кина. За разлика од трката до врвот предводена од Саудиска Арабија и Обединетите Арапски Емирати, кинеските проекти имаат за цел да поврзат територии – со огромни мостови или речиси невозможни тунели. Каналите како оној во Пинглу, кој има задача да ја поврзе внатрешноста со морето, исто така се вклопуваат во оваа амбиција.
Сето тоа е дел од поширока кинеска стратегија за доминација на светскиот пазар.
Канал Пинглу
По години планирање, работата на овој канал во кинескиот регион Гуангси започна во 2023 година. Тој ќе ја поврзе реката Ју во внатрешноста со Тонкинскиот Залив, кој се наоѓа во политички чувствителнотo и стратешки важno Јужнокинески Море. Каналот ќе игра клучна улога во транспортот на стоки, бидејќи ќе ја скрати патната рута за дури 560 километри.
Завршувањето на работите е закажано за декември 2026 година, а проценетите трошоци се околу 9,3 милијарди евра. Сите бројки поврзани со овој проект се импресивни.
Колосален проект
Пинглу е првиот голем канал изграден во Кина од основањето на Народната Република. Како Панамскиот канал – клучна точка во светската трговија – или идниот Сена-Норд, Пинглу е вистинско чудо на хидрауличниот инженеринг. Каналот ќе биде долг 134 километри, но неговата важност лежи и во неговата стратешка улога за кинескиот извоз и увоз.
Планирано е да прими бродови со тежина до 5.000 тони, долги 90 метри, широки 15,8 метри и со длабина од пет метри. Ќе има две брани, долги 300 метри и широки 34 метри, кои ќе ги надминат висинските разлики до 65 метри. Овие брани се дизајнирани да работат брзо и ефикасно, со цел да се забрза преминувањето на бродовите.
Огромни работи во рекордно време
Од вкупната должина од 134 километри, само 6,5 км се целосно нови канали – останатите се адаптирани речни делови. Повеќе од 50 милиони кубни метри материјал веќе се преместени за работата, а вкупното ископување ќе надмине 339 милиони кубни метри – повеќе од три пати поголемо од обемот на познатата брана Три клисури.
Покрај напредната технологија што се користи за изградба на браните, се користи специјален бетон кој е отпорен на ерозија од морска вода повеќе од 100 години, со цел да се минимизираат трошоците за одржување. Ако сè оди според планот и каналот почне со работа во 2026 година, ќе поминат само седум години од почетокот на сериозното планирање до завршувањето, а само три од почетокот на изградбата.
Огромните количини земја што се преместуваат, особено во близина на реките, предизвикуваат загриженост за животната средина. Работата се одвива во близина на мангрови – чувствителни екосистеми што би можеле да бидат нарушени од изградбата.
Стратешко значење за трговијата
Иако бродовите од 5.000 тони се значително помали од оние што минуваат низ Панамскиот или Суецкиот канал (кои носат до 65.000 тони), идејата е стоката да се транспортира од внатрешноста до морските пристаништа, од каде што би се испраќала низ целиот свет. Сето тоа е дел од големиот сон на претседателот Си Џинпинг – иницијативата „Појас и пат“ (Нов пат на свилата).
Каналот Пинглу игра важна улога во овој нов трговски коридор, поврзувајќи го западниот дел од внатрешноста и југозападот на Кина со меѓународните пазари, со што ги зајакнува и диверзифицира своите извозни и увозни правци кон Азија, Африка и, особено, Европа.
Очекувања
Покрај зајакнувањето на трговската поврзаност, Кина очекува и намалување на трошоците за транспорт. Превозот е значително поевтин од патниот, железничкиот и воздушниот транспорт и се очекува да заштеди околу 725 милиони долари годишно. Се очекува проектот да го олесни и сообраќајниот метеж во индустриските региони на земјата.
Покрај транспортот, каналот би можел да придонесе и за подобра контрола на водните ресурси за наводнување, како и да служи како заштита од поплави за околните области.
И повеќе од само каналот Пинглу
Иако бројките за каналот Пинглу се импресивни, тој е само еден дел од многу поголемата кинеска геополитичка и трговска сложувалка. Кина има планови и за други меѓународни коридори, како што е оној низ Кра Истмус во Тајланд – кој би го заобиколил Малачкиот Проток, уште една клучна точка на Новиот Пат на свилата. Исто така, постојат и помали внатрешни канали.
На пример, каналот Жеџијанг-Џијангси-Гуангдонг, каналот Џингхан или каналот Сјанггуи – сите имаат за цел да ги поврзат внатрешните региони и да ја промовираат трговијата и индустриите како што се челичарниците, а истовремено да го намалат загадувањето предизвикано од патниот транспорт.
Сето ова е дел од амбициозната стратегија на Кина за зголемување на трговијата во и надвор од регионот, со која Пекинг сака да ја зајакне својата позиција на глобалниот пазар и во меѓународната политика.