Кина се нафрли на објавата на академската студија за корените на новиот коронавирус и се чини дека станува збор за обид за контрола на наративот за пандемијата, сугерираат документите објавени на Интернет од кинеските универзитети, пренесува „Гардијан“.
Двете водечки веб-страници на кинеските универзитети објавија а потоа ги отстранија страници што се однесуваа на нови регулативи за кои бараат академските написи кои се занимаваат со „Ковид-19“ да поминат низ посебна контрола пред да бидат одобрени за објавување.
Студијата за потеклото на вирусот е особено чувствителна и е предмет на проверки од страна на владини службеници, се вели во забелешките објавени на веб-страниците на универзитетот „Фудан“ и кинескиот универзитет за геонауки во Вухан. На страниците што недостасуваа е пристапено од непознати локации на мрежата.
Професорот Стив Цанг, директор на SOAS на кинескиот институт во Лондон, рече дека кинеските власти се фокусирале на тоа како тие го перцепираат појавувањето и борбата против вирусот од моментот кога се појави.
– Во однос на приоритетите, контролирањето на наративот е поважно од јавното здравство или економските проблеми. Ова не значи дека економијата и јавното здравство не се важни. Но, наративот е најважен – вели тој.
Како се појави вирусот
Овој вирус зарази повеќе од 1,7 милиони луѓе ширум светот и предизвика големи жртви во Европа и САД. Деталите за неговото појавување и првите недели од пандемијата, кога локалните власти ја криеја ситуацијата, се особено чувствителни.
„Ако овие документи се автентични, тоа би посочило дека владата навистина сака строго да го контролира наративот за потеклото на„ Ковид-19 ““, рече Цанг за извештаите за новите регулации.
Се чини дека кинескиот универзитет за геолошки науки во Вухан ги објави и потоа ги избриша новите правила за академски списи што се занимаваат со извори на вируси што треба да бидат одобрени од кинеското Министерство за наука и технологија пред објавувањето.
Од академскиот кор на универзитетот прво се очекува да ги анализира истражувањата „со фокус на потврдување на точноста на тврдењата, како и соодветноста за објавување“, се вели во регулативата.
– Кога ќе завршат проверките, училиштето треба да го извести Министерството за наука и технологија и досието треба да биде објавено само откако ќе биде проверено од оваа институција.
И покрај своето име, Универзитетот за гео-науки објави на својата веб-страница дека спроведува истражување на коронавирус.
Друг документ добиен од „Гардијан“, кој не можеше да се провери одделно, веројатно бил од универзитетската болница „Ренмин Вухан“, а исто така се вели дека објавувањето на студија за изворите „Ковид-19“ е потребно одобрување од Министерството за наука и технологија.
Втората објава, објавена на 9 април од универзитетот Фудан во Шангај, повика на „сериозно и внимателно постапување со досиејата што го испитуваат изворот на епидемијата.
Специјална канцеларија
Досиејата требаше да бидат објавени само по дозвола на специјалната канцеларија. Е-поштата, имињата и телефонските броеви на известувањето сугерираат дека канцеларијата е дел од кинеското Министерство за образование.
Извор кој „Гардијан“ го предупреди за скриените верзии на веб-страницата и кој сакал да остане анонимен, рекол дека постои загриженост за обидите на кинеските власти да интервенираат во независноста на научните истражувања.
Ова лице рекло дека научниците кои нудат академски трудови за други здравствени теми, не морале да ги усогласат своите трудови со барањата на надлежните пред објавувањето.
Техничка анализа на скриените веб-страници открила дека објавите биле објавени на проверените универзитетски веб-страници пред да бидат отстранети. Гардијан не можел самостојно да утврди дека тие се повикуваат на нови регулативи донесени од владата.
Најавите се веројатно дел од поширокиот обид за контрола на истражувањето на вирусот. Министерството за наука и технологија на 3 април соопштило дека клиничките испитувања на коронавирус мора да бидат пријавени до надлежните органи во рок од три дена или да престанат.
Во март кинескиот претседател Си Џинпинг објави есеј во кој се споменува „следењето на изворот на вирусот“ како еден од нејзините национални приоритети. Есејот го упати Министерството за наука и технологија непосредно пред универзитетите да објават што им било наложено да направат.
Кинеската влада не одговорила на барањето за коментар испратен од Гардијан до кинеската амбасада во Вашингтон.
Промена на наративите
Додека точниот извор на пандемијата сè уште не може да се утврди, една заедничка хипотеза е дека почетокот на сè бил контактот меѓу човек и животно на „влажниот пазар“ во Вухан.
Научниците велат дека вирусот најверојатно дошол од лилјак, а потоа преминал на друго животно пред да им се пренесе на луѓето.
Научниците веруваат дека преносот на вирусот е сличен на оној на инфекцијата САРС, што се случи во 2002 година. Критикувањето на Кина честопати е фокусирано на прашањето зошто владата не ги затвори „влажните пазари“ по претходните инфекции со коронавирус.
Кевин Карико, кинески научник на студии на универзитетот Монаш, рекол дека не бил свесен за какви било промени во политичко академското истражување поврзано со Ковид-19 во Кина, но споменатите документи се во согласност со напорите на Кина да го контролира наративите за пандемијата.
„Тие се обидуваат да го претворат ова од тотална катастрофа во ситуација кога владата стори сé што е правилно и му даде на остатокот од светот време да се подготви“, рекол Карико.
Тој исто така рекол дека овие напори се јасни во комуникацијата на властите од највисоко ниво, како и во ставот на јавноста на социјалните мрежи.
– Има некои напори да се негира реалноста која нè гледа во лице, дека ова е огромна епидемија која потекнува од местото што требаше да го исчисти кинеската влада по САРС, рече тој.
Пред околу еден месец, кинеските дипломати и државните медиуми јавно ги охрабрија шпекулациите дека новиот коронавирус може да дојде од некоја локација надвор од земјата. Портпаролот на Министерството за надворешни работи Жао Лијијан посочи без докази дека американската војска можела да го донесе вирусот во Вухан, пренесува „Гардијан“.