Портпаролката за надворешни работи на Русија, Марија Захарова, упати ужасно предупредување до нејзините соседи Шведска и Финска, велејќи дека двете земји ќе се соочат со „воени последици“ доколку се приклучат на НАТО.
„Финска и Шведска не треба да ја засноваат својата безбедност на безбедноста на другите земји, а нивното пристапување во НАТО може да има штетни последици и да се соочи со некои воени и политички последици“, рече Захарова на брифингот.
Захарова првпат го привлече вниманието пред неколку години со објава на Фејсбук по повод посетата на српскиот претседател Александар Вучиќ на Вашингтон. Марија тогаш не добила отказ.
Што направи Захарова?
Сето тоа се случи откако Косово и Србија потпишаа меѓусебен договор во Белата куќа, во присуство на Доналд Трамп. Захарова потоа на Фејсбук објави фотографија од Доналд Трамп и Александар Вучиќ на која седат еден спроти друг во кабинетот на претседателот. Таа ја спореди сцената со познатата сцена од филмот „Ниски страсти“ во која Шерон Стоун седи со скрстени нозе.
Рускиот претседател Владимир Путин и министерот за внатрешни работи Сергеј Лавров подоцна му се извинија на Вучиќ, но и тогаш „темата за Захарова“ не беше затворена. И покрај извинувањето од Москва, чиј текст не и е познат на јавноста, Марија не ја отстрани објавата.
Никому не му беше јасно зошто не беше санкционирана недипломатската најава, која лесно можеше да доведе до проблеми во руско-српските односи. Излегува дека и покрај извинувањето зад затворени врати, руската дипломатка се уште работи на дестабилизирање на авторитетот на Вучиќ.
Лично, таа никогаш не му се извини на Вучиќ.
Руската дипломатка, во секој случај на Интернет, најчесто се поврзува со нејзиниот лик и светоглед: исмејување на највисоките функционери (на кои Захарова не е овластена да им се обраќа), дезинформации, силна антизападна и антиукраинска реторика.
Истовремено, на нејзината Фејсбук страница, позната по говорот на омраза, тешко дека ќе најдете критики и навредливи зборови за рускиот претседател.
Тие брзо исчезнуваат штом ќе се појават; Коментарите на следбениците се модерирани, иако на прв поглед изгледа дека владее хаос на овој профил.
Сè за Захарова
Захарова е родена во 1975 година во Москва, а шест години подоцна со семејството се преселила во Пекинг. Дипломирала новинарство во 1998 година.
И покрај контроверзните изјави, 46-годишната во текот на нејзината кариера има голем број важни титули.
Захарова беше назначена за директор на Секторот за информации и печат во 2015 година. Таа стана првата жена во историјата на рускиот МНР што ја зазеде оваа позиција. Од јуни 2020 година го има највисокиот дипломатски чин, вонреден и ополномоштен амбасадор. Таа е член на управниот одбор на руското Министерство за надворешни работи, автор на повеќе научни трудови и добитник на бројни награди.
Во мај 2020 година, таа го доби Орденот на честа за голем придонес во спроведувањето на надворешната политика на Руската Федерација и долгогодишната совесна дипломатска служба, а во 2017 година Захарова, заедно со уште 30 други познати државници и јавни личности, беше одликувана со Орден за пријателство во Кремљ.
Петиција за оставка на Захарова се појави на веб-страницата Change.org во 2020 година по интервјуто за влијанието на пандемијата на коронавирус врз патувањата на граѓаните. Таа, меѓу другото, тврдеше дека луѓето кои имаат кредити и не земаат високи плати не треба да патуваат во странство. Но и по неколку поостри изјави таа не поднесе оставка.
Покрај тоа, има нов термин. Од септември 2020 година, Захарова е раководител на Катедрата за меѓународна и национална безбедност на Руската дипломатска академија (Државен универзитет за обука на дипломатски кадар, кој е меѓу најстарите во светот)
Што покажува случајот „Ниски страсти“?
Рускиот политиколог Иван Преображенски смета дека објавата за Вучиќ е „пример за руската школа за дипломатско понижување“. Како што напомена во разговор за балканскиот сервис РСЕ, ова не е прв понижувачки напад врз лидерот на Србија.
– Во 2008 година на руската државна телевизија беше прикажан пропаганден филм во кој водителот Константин Сјомин го нарече починатиот премиер Зоран Ѓинѓиќ „западна марионета“ која доби „заслужен куршум“.
Од тогаш ништо не е сменето, смета Преображенски.
– Српските лидери во Москва се поделени на „марионети“ кои заслужуваат куршум за контакти со Западот и „браќа“ кои ја следат наредбата на Кремљ. А Вучиќ очигледно беше предупреден дека може да стане „марионета“. Главен гледач на целата оваа претстава, најверојатно, е Владимир Путин и ништо не го спречи да разговара со својот српски колега „во духот на партнерството и меѓусебното разбирање“, додаде Преображенски.
– Во средниот век ваквите тактики се користеле доста често. Ако соседот феудалец не можеше да се камшикува како обичен кмет, тогаш го покануваа на гости и му праќаа дворски будали. Па, владетелот е задоволен, како и неговото рането его. Ова, се разбира, нема никаква врска со дипломатијата и затоа не можеме да стекнуваме нови пријатели, особено рамноправни партнери во надворешната политика – заклучи политикологот.