Француското Национално собрание денеска ќе гласа за закон што би можел значително да го промени пристапот кон смртта и страдањето кај тешко болните лица. Предлог-законот предвидува легализација на активната помош при умирање, вклучувајќи ја и еутаназијата, но под строго определени услови. Според предложениот закон, возрасните лица кои се француски државјани или имаат постојан престој во Франција ќе имаат право на асистирано умирање.
Основниот услов е да имаат дијагноза на неизлечива и фатална болест во терминална или напредна фаза, која предизвикува неиздржливо страдање. Важно е пациентот да биде во јасна ментална состојба и лично да ја изрази желбата за прекин на животот, бидејќи семејството или лекарите немаат право да донесат таква одлука наместо него.
Два начина на помош, но само еден главен
Законот прави разлика помеѓу два начина на помош при умирање: асистирано самоубиство и еутаназија. Првично се планираше пациентите да имаат избор меѓу двете, но по бројни дискусии беше усвоено правило дека пациентот мора самиот да ја земе смртоносната супстанца. Ова ја нагласува личната одговорност и одлука.
Еутаназијата, односно давањето смртоносна супстанца од страна на лекар или негувател, е дозволена само кога пациентот физички не може сам да го стори тоа.
Министерката за здравство, Катрин Вотрин, изјави дека целта е да се избегне ситуација во која некој друг ќе одлучува за животот и смртта на пациентот. „Последниот чекор мора да го направи самиот пациент“, нагласи таа.
Право на приговор на совеста
Лекарите и медицинскиот персонал имаат право на приговор на совеста, што значи дека нема да бидат принудени да учествуваат во постапката доколку не се согласуваат од лични или религиозни причини. Сепак, ако одбијат да помогнат, мора да го упатат пациентот кај некој друг кој е спремен да го стори тоа.
Палијативната нега останува клучна
Паралелно со законот за асистирано умирање, се разгледува и посебен закон за подобрување на палијативната грижа, која обезбедува квалитетна нега и олеснување на болката кај неизлечиво болните. Ова е важно за да се истакне дека асистираната смрт е последно средство, кога дури и најдобрата грижа не може да ги ублажи страдањата.
Поддршка и критики
Законот има поддршка од поголемиот дел на пратениците од центристичките и левичарските партии, но предизвикува силни реакции од конзервативците, екстремната десница и дел од партијата „Ренесанса“ на претседателот Макрон.
Еден од противниците, пратеникот Чарлс Сиценштул, рече: „Кога зборуваме за правото на смрт, многумина мислат на нешто достојно и мирно. Но, зад тоа се крие промовирање на самоубиство од страна на државата. Никогаш нема да го поддржам тоа.“
Пратениците од партијата „Републиканците“ сметаат дека законот крши важни табуа и дека критериумите не се доволно строги, што би можело да доведе до злоупотреби.
Што ако законот не помине во Сенатот?
Иако се очекува дека законот ќе биде изгласан во Националното собрание, неговата судбина ќе зависи од Сенатот, каде што мнозинство имаат конзервативците. Претседателот Емануел Макрон, кој е поддржувач на легализацијата, не ја исклучи можноста за распишување референдум ако законодавниот процес запре.
„Ако се случи блокада, референдумот може да биде решението,“ изјави Макрон во мај.
Според весникот „Ле Монд“, Сенатот ќе почне да го разгледува законот дури во есен, што значи дека дебатата за правото на достоинствена смрт во Франција ќе продолжи да биде силно присутна во јавноста.