Бегалците кои страдаат од ментални болести се соочуваат со двојна стигматизација и сериозен недостаток на медицинска нега. Во Германија, каде што и онака има недостаток на терапевти и психијатри, луѓето со статус на бегалец често остануваат без никаков пристап до потребниот третман.
Според анализа на 31 студија, дури 30% од бегалците покажуваат симптоми на посттрауматско стресно нарушување (ПТСН), а 40% покажуваат симптоми на депресија. Сепак, само 3,3% од нив добиваат стручна помош, според податоците од Федералната работна заедница за психосоцијална грижа на бегалци (BAfF).
д-р Инго Шефер, психијатар од Центарот за трауматизирани бегалци во Хамбург, предупредува: „Ситуацијата е речиси безнадежна. Ако сте ментално болни, а покрај тоа сте и бегалец, шансите за терапија се минимални.“
Бегалците немаат право на психотерапија
Во согласност со Законот за бенефиции за баратели на азил, психотерапијата не е вклучена во основниот пакет здравствени услуги за бегалците. Помошта е можна само при акутни состојби или болка. „Ова води до огромни празнини во системот за грижа“, нагласува Шефер.
Бегалците се дополнително попречени од недостатокот на безбеден статус на престој, бирократските пречки и потребата од преведувачи или медицински извештаи. Затоа многу терапевти ги сметаат за „непожелни пациенти“.
Психосоцијалните центри под притисок: драстични намалувања на финансирањето
Психосоцијалните центри се обидуваат да ги пополнат празнините, но нивните финансиски ресурси се речиси преполовени оваа година – од 13 на само 7 милиони евра. Нивното финансирање не е систематски решено, туку зависи од донации, државни и локални средства.
„Се бориме на повеќе фронтови против влошувањето“, вели Шефер.
Двојна стигматизација и политичка злоупотреба
По неодамнешните насилни инциденти во Хамбург и Ашафенбург, политичкиот притисок – особено од десницата – врз ментално болните бегалци расте во Германија. ЦДУ дури предложи и регистар на ментално болните, што предизвика бран осуди.
Германското друштво за психијатрија и психотерапија (DGPPN) истакнува: „Лицата со ментални болести не се понасилни од другите. Вистинската опасност лежи во стигматизацијата.“
Неопходно е да се обезбедат основните права: систематско психолошко тестирање по пристигнувањето
Европската директива за прием на баратели на азил предвидува психолошко тестирање на бегалците веднаш по пристигнувањето. Но, Германија сè уште не ја спроведува. „Ако не ја препознаеме потребата од заштита, им ги негираме правата и поддршката на овие луѓе“, предупредува Шефер.
Ситуацијата на бегалците со ментални болести во Германија е алармантна. Без систематска поддршка, психотерапија и јазична помош, тие се оставени сами да се грижат за себе. И додека политиката ја користи оваа ранлива група за да добие политички поени, експертите предупредуваат: со занемарување на нивните права, ги кршиме основните принципи на човештвото.