Протестите беа одржани во главниот град Најроби, а главната причина за демонстрациите беше незадоволството на граѓаните од економската политика на владата, особено од високите даноци и растечките трошоци на животот.
Судири и насилство
Полицијата се судри со илјадници демонстранти кои маршираа низ Најроби, извикувајќи барања за оставка на претседателот Руто. Многу од нив носеа гранки, симболизирајќи мирен отпор, но беа одговорени со силови полициски методи. Полицијата користеше солзавец и гумени куршуми за да ги распрсне демонстрантите, а блокадите беа поставени околу важни државни институции, вклучувајќи го парламентот и резиденцијата на претседателот.
Согласно сведочењата од местото на настанот, сликите на пламени улици и терани демонстранти биле измешани со воодушевувачки кампањи за праведност и демократија. Видео снимки прикажаа како облаците солзавец го покриваат центарот на градот, а демонстрантите, кои се обидуваа да се засолнат, трчаа по празните улици на Најроби.
Протестите беа организирани една година по бран на насилства кои резултираа со 60 убиства. Властите во Кенија не објавија официјални податоци за бројот на жртви од протестите, но медицински извори потврдија дека најмалку осум лица загинале, а 83 биле хоспитализирани за специјализиран третман. Меѓу повредените, осум лица имале прострелни рани, а тројца полицајци биле меѓу повредените.
Една од жртвите на насилството, Амина Муде, која присуствувала на протестите, изјавила за Би-Би-Си дека учествувала „за иднината на своите деца“ и дека, како мајка, ја чувствува одговорноста да се бори за подобра иднина за нејзиното семејство и за целата нација.
„Чувствувам дека како земја не одиме во вистинската насока, особено во образованието и социјалната правда“, додала Муде. „Земјата и раководството мора да нè слушнат.“
Владината реакција и забраната за медиумски пренос
Претседателот Руто се обиде да ги ублажи протестите со апелирање за мир и стабилност, повикувајќи на ненасилно изразување на незадоволството. Во говорот на погребна церемонија во Килифи, Руто изјави дека протестите „не треба да водат кон нарушување на мирот“, и додаде дека, „немаме друга земја во која да одиме кога работите тргнуваат наопаку“.
Тој исто така се обиде да ги обузда протестите со забрана на преносите на протестите преку телевизија и радио, но оваа одлука беше поништена од Високиот суд во Најроби, кој ја прогласи за неуставна. Ова не е првпат судовите во Кенија да се постават како бариера против политичките одлуки на власта, потврдувајќи ја независноста на судскиот систем.
Погледи на долг рок и контекст
Кенија, една од најголемите економии во Источна Африка, се соочува со сериозни политички и економски предизвици. Владата на Вилијам Руто е под значителен притисок од опозицијата и граѓаните кои бараат помалку корупција, поефикасна влада и помалку товар на најсиромашните слоеви од општеството.
Година дена по немирите од 2023 година, кога протестите ескалираа во насилство, земјата се наоѓа на крстопат. Социјалната и економска нееднаквост остануваат главни теми на јавната дебата, а многу аналитичари стравуваат дека владеењето на Руто може да се влоши ако не успее да го ублажи незадоволството на граѓаните и да понуди соодветни економски реформи.
Протестите од оваа седмица не само што ја истакнуваат политичката напнатост, туку и чувството на беспомошност меѓу многу Кенисци, кои бараат промени во државната политика и можност за подобар живот.
Сега, со осум жртви и стотици повредени, се поставува прашањето какви последици ќе имаат овие насилства на политичката сцена на Кенија и дали ќе предизвикаат подлабока кризa во земјата која, иако се наоѓа на патот на економски развој, и понатаму се бори со внатрешни политички и социјални турбуленции.
Извор: BBC