Иран се соочува со сериозна дилема откако Израел го уби Хасан Насрала, лидерот на Хезболах и клучен сојузник на Техеран, во воздушен напад во Либан на 27 септември.
Претставник на Белата куќа изјави дека Техеран се подготвува да изврши напад со балистички ракети против Израел.
Да потсетиме дека во април Иран лансираше бран беспилотни летала и проектили кон Израел – од кои огромното мнозинство беа успешно пресретнати.
Засега не е јасно колку силен би бил овој потенцијален напад во споредба со априлскиот.
Ако Иран одговори со директен воен напад врз Израел, може да предизвика поширока војна со својот главен непријател. Од друга страна, избегнувањето реакција може да му наштети на угледот на Иран меѓу регионалните сојузници и непријатели.
Хезболах, вооружената организација и политичка партија која го контролира јужниот дел на Либан, е клучен дел од иранската „оска на отпор“ – мрежа која се спротивставува на Израел. Оваа шиитска група, која САД ја сметаат за терористичка организација, додека ЕУ ја означува како таква само свое воено крило, е дел од стратегијата на Иран да ги одврати Израел и САД.
„Иран е во тешка ситуација, каде што очајно сака да одговори, но е свесен за опасните последици од директниот конфликт“, истакнува Метју Левит од Вашингтонскиот институт за блискоисточна политика.
Сепак, многу експерти веруваат дека Иран е малку веројатно да изврши директен воен напад врз Израел, бидејќи тоа може да доведе до сеопфатна војна што сака да ја избегне. Иако иранскиот арсенал на беспилотни летала и ракети претставува закана, воената супериорност на Израел е значајна, велат експертите.
Наместо директна акција, Иран би можел да се сврти кон членовите на својата „оска на отпор“, вклучувајќи ги проиранските милиции во Ирак, јеменските Хути и милициите во Сирија, за да му наштети на Израел и неговиот сојузник, САД. Од почетокот на војната во Газа во 2023 година, иранската мрежа претрпе големи загуби, вклучувајќи го и убиството на клучните лидери на Хезболах и Хамас во Појасот Газа.
Иако се чинеше дека Иран зазема ниско-клучен став по смртта на Насрала, експертите предупредуваат дека тоа може да му наштети на неговата репутација.
„Перцепцијата е дека Иран не е способен да одржува црвени линии кон Израел“, вели Фарзан Сабет од Женевскиот институт. Оваа перцепција на слабост може да поттикне дополнителни предизвици за Техеран во регионот.
Некои ирански екстремисти бараат воен одговор, па дури и употреба на нуклеарната програма како одвраќање. Иако Иран има доволно збогатен ураниум за десет нуклеарни бомби, експертите проценуваат дека ќе бидат потребни неколку месеци за да се развие оружје, пренесува Радио Слободна Европа.
Сабет истакнува дека Иран може да ја преиспита својата стратегија доколку заклучи дека Хезболах е значително ослабен, што би можело да го натера Техеран да одлучи да го забрза развојот на нуклеарно оружје.