Поранешна претседателка на Демократска обнова на Македонија (ДОМ), Лилјана Поповска напиша отворено писмо до Европските Зелени во врска со францускиот предлог за кревање на ветото за старт на преговори со ЕУ.
Писмото ви го пренесуваме во целост:
„Ви се обраќам како поранешна претседателка на првата парламентарна зелена партија во Македонија, ДОМ – Демократска обнова на Македонија, која е и Ваша полноправна членка. Долги години соработувавме како соборци за демократија, човекови права, заштита на климата и животната средина, културен диверзитет и социјална правда. Овде, во Македонија, со Ваша помош се собираа зелените партии од целиот Балкан, кога другите политички фамилии не можеа да најдат заеднички јазик. Ние, пак, заеднички го сонувавме зелениот европски сон, покажувајќи дека зеленото е моќна обединувачка идеја која надминува граници и предрасуди. Како што знаете, се повлеков од политиката целосно и трајно, дејствувајќи сега како граѓански активист за истите вредности во кои верувам.
Во свое лично име Ви се обраќам за да побарам помош за нормализација на процесот на отворање преговори со ЕУ за Македонија и за исправање на една голема неправда. Токму зборот НЕПРАВДА стана синоним за Македонија, зашто изгледа како секоја држава да добива право да си поигрува со нас, со нашата иднина и среќа. Премногу долго сме третирани како монета за поткусурување на интересите на „поголемите“ од нас. Веќе три децении сме под разни блокади, од кои две се во официјалната чекална на ЕУ, а сме имале неброени позитивни оценки за почеток на преговорите.
Во моментов на Македонија и се нуди целосно неприфатлив предлог, диктиран од Бугарија, напишан од Франција, а официјално поддржан од ЕУ. Се претставува како „компромисно решение за дигање на бугарското вето за почеток на преговорите со ЕУ“, иако е само грда уцена и измама, која не може дури ни да се реализира, и по цена некој да се обиде да ги исполнува бесмислените диктати од предлогот.
Во преговарачката рамка е вградена целата негаторска политика на поголемиот дел од бугарската политичка елита за јазикот, идентитетот и историјата на Македонците и македонската држава. Од нас се очекува да „признаеме“ дека сме всушност Бугари со бугарски јазик, на кои Тито им го „свртел умот“, па се декларирале како Македонци од 1945 наваму. Ова треба потоа да го внесеме во учебниците, што ќе биде под строга „вето контрола“ на нашите соседи.
А пред да почнат воопшто преговорите, треба да ги внесеме Бугарите во нашиот устав, но не како малцинска заедница, туку како конститутивен народ, за да можеле, како што велат, „да ги освестуваат“ заблудените Македонци одвнатре, како вградена мина во државната структура. Само да потсетам, истата држава не признава малцинства во својот устав и жестоко ги прогонува и забранува тамошните Македонци и нивните здруженија. За ова сте добро информирани, со оглед на тоа што Европските Зелени се со години особено активни во Советот на Европа со поддршка на нивните права, со што се издејствувани 16 пресуди на Европскиот суд за човекови права во нивна полза. Ниедна од овие пресуди не е реализирана!
Се разбира, целиот пакет со условувања во преговарачката рамка е спротивен на критериумите од Копенхаген, но и на сите повелби на ОН за човековите права и правото на самоизјаснување. Сепак, во овој миг, европските структури застанале зад ваквиот предлог и се прави непримерен притисок врз Владата и пратениците да го прифатат, во состојба на масовна огорченост и револт на граѓаните, кои се на улица. Не повикуваат да бидеме рационални, а не емотивни. Но токму во името на разумот не можеме да прифатиме уцени кои го засегаат идентитетското чувство. Исто така, не можеме да не бидеме емотивни кога сме понижени и загрозени, зашто ни е реално затворен патот за кој верувавме дека води кон подобро, поправедно и понапредно општество.
Само да потсетам, нашиот од по маките започна со блокадата од Грција и забрана на самиот збор Македонија во нашето име! ЕУ со Лисабонската декларација од 1992 првин го прифати ова, за да се повлече по наша реакција и на многу разумни личности од меѓународната сцена. Но грчкото вето за НАТО и ЕУ продолжи со долги и мачни преговори за името, во кои беше гмечено нашето достоинство, чувство за реалност и шанси за демократски и економски напредок. И за ова сте добро информирани, зашто Европските Зелени беа речиси единствените доследни борци за заштита на човековите права и европските принципи, инсистирајќи на деблокада на Македонија и невнесување на билатералните спорови во европската агенда. Преку Вашите претставници во Европскиот парламент и нивните амандмани, Македонија имаше свои претставници и заштитници на правата на обесправените!
Агонијата со името само формално заврши со Преспанскиот договор, зашто додавката пред нашето име ја мразиме и не сакаме ни да ја изговориме, а посебно не боли кога некој сака од неа да прави именки и придавки за идентитетот и јазикот. Освен приемот во НАТО што беше една од стратешките цели и кохезивен елемент меѓу македонските граѓани, добивме длабока граѓанска поделеност, но и ново вето од Франција заради нова методологија на прием, па уште едно вето од Бугарија поради идентитетски и историски причини. ЕУ, која беше гарант на договорот, не измами и остана затворена за нас.
Почитувани зелени пријатели, ова обраќање е молба да и помогнете на Македонија повторно и на Ваш начин, во името на правдата и вистинските европски вредности да го издејствувате невозможното – нова дебата во Европскиот парламент за отворањето на преговорите со Македонија. Европа се бори за правда во Украина, против присвојувањето на јазикот, идентитетот и територијата од страна на Русија. Зошто тогаш дозволува истото тоа да и го прави Бугарија на Македонија? Зарем правото на правда зависи од големината на земјата и од моменталните геостратешки интереси?
Молам за правда за Македонија, подеднаква како и за Украина и за секоја онеправдана земја! Помогнете ни да се одбраниме од империјалистичкото наметнување услови за тоа кои сме, кој е нашиот јазик, како ќе се нарекуваме и каква ќе биде нашата колективна меморија! Со Ваше заземање како најавтентични Европејци меѓу Европејците, ќе застанете и во одбрана на вербата дека Европската унија не е само нереален сон за целиот Балкан и пошироко.“