Некогаш малку познат адвокат и продуцент на Б-филмови, Андриј Јермак (53) денес е во самиот центар на мировната дипломатија на Украина. Тој е шеф на кабинетот на украинскиот претседател Володимир Зеленски и се смета за втора најмоќна фигура во земјата, можеби дури и на иста линија со самиот претседател.
Јермак сега ја води украинската дипломатија, обидувајќи се да најде начини да ги добие на своја страна и поддржувачите на поранешниот американски претседател Доналд Трамп. Во неодамнешните разговори во Истанбул тој се држеше подалеку од директните преговори со Русија и презеде водечка улога во дијалогот со западните сојузници како САД, Велика Британија, Франција и Германија. Јермак инсистира дека безусловното прекинување на огнот е приоритет за Украина.
Во Вашингтон, каде што се очекува да биде овој месец, тој ќе се обиде да ја искористи фрустрацијата што Трамп ја чувствува кон Владимир Путин поради последните руски воздушни напади врз Украина. Еден од неговите соработници за Политико изјави дека главна цел на неговата посета се санкциите против Русија. Сепак, додека Јермак се залага за интересите на Украина, некои критичари сметаат дека тој ја користи оваа позиција и за зацврстување на сопствената политичка иднина.
Јермак тоа го негира.
„Влегов во политиката со Зеленски и ќе си одам со него. Мојата работа е да му помогнам да ги исполнува должностите како претседател на Украина. Не станува збор за лични позиции или кариери,“ вели Јермак, кој засега е десна рака на Зеленски, а не негов наследник.
Дури и неговите најжестоки противници признаваат дека тој добро ги разбира луѓето околу Трамп – можеби и подобро од самиот Зеленски.
Еден од опозициските пратеници, Микола Књажицки, вели дека начинот на размислување на Зеленски не се промени и дека тој сè уште не сфаќа дека реториката која беше ефективна кога Џо Бајден беше во Белата куќа сега веќе не функционира.
Кој е всушност Андриј Јермак?
За Јермак се зборува многу и често противречно. Некои го обвинуваат дека бил руски шпион или дека има врски со руски разузнавачи преку својот татко. Некои го нарекуваат „опасен Распутин“ кој има големо влијание врз Зеленски. Психолошката способност да ги чита луѓето и нивните намери е нешто што му го признаваат и поранешни министри и советници, и тоа и покрај тоа што се плашат да зборуваат јавно.
„Јермак е брилијантен психолог. Го разбира Зеленски, знае што сака и внимава да не му нуди готови решенија, бидејќи Зеленски не сака да се занимава со детали,“ вели еден поранешен министер кој често се судрил со него.
Како се искачи на врвот?
Кога беше назначен за помошник на претседателот веднаш по изборите во 2019 година, малкумина знаеја кој е тој. Но, бргу се искачи, зближувајќи се со Зеленски, дури и преку заеднички тренинзи во теретана. Јулија Мендел, поранешна портпаролка на Зеленски, вели дека Јермак ја „украде славата“ на првиот шеф на кабинетот кога ја организираше првата голема размена на воени заробеници со Русите. Од тогаш стана една од најистакнатите фигури во претседателската администрација.
Подоцна, тој го реорганизираше и прочисти кабинетот, отстранувајќи ги оние што му беа пречка, велат извори. Некои високи функционери, вклучувајќи го и шефот на военото разузнавање Кирило Буданов, наводно се мета на неговите критики. Ова доведе до заминување на некои важни личности од власта и армијата, што предизвика загриженост во земјата.
Контроверзии и критики
Дарија Калењук, експертка за борба против корупцијата, вели дека главниот проблем во Украина не е корупцијата или олигарсите, туку начинот на кој е концентрирана власта. „Имаме некаков квази-кабинет предводен од Јермак, кој го контролира пристапот до претседателот и неговата агенда, додека многу советници не се официјални државни службеници и не поднесуваат финансиски извештаи,“ вели Калењук.
Јермак ги отфрла овие обвинувања и вели дека неговата работа е да обезбеди ефикасност во управувањето, особено во време на војна, кога одлуките мора да се носат брзо и јасно. „Претседателот има право да се потпре на луѓето на кои им верува и кои работат без одмор и без самосожалување“, вели Јермак.
Јермак и иднината на Украина
И покрај сите критики, Јермак забележува и успеси, како што е убедувањето на западните сојузници да воведат санкции против Русија. „Може да биде шармантен, но има силна желба да биде признат. Вели дека не му е важно тоа, но тоа не е вистина – страда ако не биде во центарот на вниманието“, вели еден поранешен министер.
Сепак, Јермак предупредува дека сега не е време за разговори за политичка иднина.
„Сите ресурси, време и напори мора да ги насочиме кон едно – запирање на руската агресија. Ако тоа не го сториме, ниедно политичко сценарио нема да има значење,“ заклучува тој. Денес, Андриј Јермак е еден од најконтроверзните, но и највлијателни луѓе во Украина, човек кој ја држи клучната улога во битката за иднината на земјата.