Заради пандемијата на коронавирус во светот голема е побарувачката за заштитна опрема – маски, ракавици, респиратори … А најголем светски производител на ваква опрема е Кина, земја од која почна да се шири болеста и која прва ја спречи епидемијата КОВИД-19. Европските и другите земји немаат доволно капацитет за производство на маски, ракавици и респиратори, и затоа се потпираат на Кина. И што, според искуството на добавувачите и компаниите кои се занимаваат со медицинска опрема, заработува многу пари на туѓа несреќа.
Ракавици од 2 на 12 долари
Една од компаниите што снабдува маски, ракавици и респиратори од Кина е германскиот Бауерфинд, кој има филијали во 27 земји низ целиот свет. Карл Шмит, извршен директор на Бауерфинд за Блискиот исток и Африка, објаснува дека пред пандемијата кинеските компании продавале пакувања од 100 парчиња нитрилни ракавици за 2 до 2,45 долари за да ја зголемат својата цена на 2 март, кога коронавирусот се прошири ширум светот, на четири долари по кутија, потоа на седум, а сега веќе пораснала на 12 американски долари. Шмит истакнува дека истото важи и за цените на маските, респираторите и друга медицинска опрема што е потребна за борба против коронавирусот.
Тој вели дека цената на највисоките квалитетни маски кои имаат филтрација и воздушност од 98 проценти пред пандемијата биле 15 центи од парче, а сега кинеските компании бараат за таквите маски од 40 до 45 центи. Но, ова не е, според искуството на Шмит, единствениот начин кинеските компании да манипулираат со цените на опремата неопходна за сузбивање на пандемијата од опасниот вирус.
„На пример, обичен заштитен мантил добиваме понуда од 1,38 американски долари, и кога ќе потврдиме дека би купиле 20.000 парчиња, тогаш таа цена пораснува до 1,85 долари, а кога ќе побараме предсметка, таа веќе скокнува на 3,5 долари“, вели Шмит. Тој додава дека состојбата со респираторите, апарат неопходен за да преживеат најтешко погодени од коронавирус, е уште полоша.
Пред пандемијата, респиратор со потрошен материјал за една година во кинеските фабрики можел да се купи за 15,000-16,000 долари, а сега неговата цена се искачила на 29.000-53,000 американски долари. Притоа, сите компании кои купуваат заштитна медицинска опрема и опрема за борба против коронавирус мора да имаат писмо од нивната влада дека оваа набавка е потребна за таа земја. Писмото потоа го доставуваат кинеските добавувачи кои и го испраќаат на кинеската влада, која потоа го одобрува извозот на опрема. Но, Шмит вели во меѓувреме, има нови компликации околу нарачката. Производителот од кого ја нарачал робата му ветува испорака на респиратор во јуни, јули или август, а во меѓувреме му се нуди препродавач на респиратор кој нуди испорака веднаш, но по цена од 40.000 до 50.000 американски долари од парче.
Покрај тоа, на пазарот се нуди и роба со лажни сертификати, а Шмит предупредува дека осум од 10 кинески сертификати се лажни. Притоа, тие знаат во пратките со наводна медицинската опрема да стават вреќички со чај или слично.
Бауерфинд е голема, меѓународна компанија која има свои луѓе во Кина и која тогаш, објаснува Шмит, врши увид на пратките на лице место и проверува дали навистина имаат маски, ракавици….
– Многу компании кои сега купуваат заштитна опрема од Кина не ги знаат процедурите за проверка на сертификати и мислат дека купуваат исправна опрема. А цените притоа дивеат – вели Шмит, чија компанија се занимава со други видови медицинска опрема – завои, пелени и слично, но сега тие се принудени да работат со опрема за коронавирус. Но, тој посочува дека компанијата има свои луѓе во Кина кои контролираат сè.
Трошоците за превоз поголеми за 300 отсто
– Кинезите ја градат својата економија на наш грб. Тие го произведуваат целиот материјал потребен за да се направи заштитна опрема. А на нас, цената на трошок за превозот ни се зголеми за 300 отсто. Мораме да испорачаме сè на авионите – објаснува Шмит и додава дека неговата компанија има маржа од најмногу 25 отсто со сите овие трошоци.
– Кога сето ова ќе заврши, владите на ЕУ треба да испратат сметка на Кинезите. Смешно е сега да се каже дека Кина и помага на Европа, кога, на пример, респираторите што ги купуваме од нив сега по овие цени тие заработуваат милиони. Ова е многу лицемерно – вели Шмит, кој исто така предупредува дека кога пристигнува заштитна опрема во Хрватска и други земји, таа мора да почека на царина додека не се платат сите давачки. Тоа, вели тој, е апсурдно и треба да се организира така што опремата може веднаш да влезе во земјава и да стигне до крајните корисници, а потоа може да се средува документацијата.