Телото на украинската новинарка Викторија Рошчина, која беше една од најистакнатите цивилни затвореници на почетокот на руската инвазија, било вратено во Русија во февруари 2024 година како дел од размена на жртвите. Според извештајот на британскиот „Гардијан“, телото било пронајдено меѓу останките на 757 загинати Украинци. Во документацијата било наведено само „неидентификуван маж“ со тешки повреди на срцевите артерии, под кодното име „NM SPAS 757“.
Меѓутоа, по понатамошната истрага, се потврдило дека станува збор за Рошчина, новинарка која исчезнала во летото 2023 година. Рошчина беше заробена додека ја извршувала својата четврта истражувачка мисија во близина на нуклеарната централа Запорожје, кога била единствената новинарка од Украина која преминала фронтната линија за да ја истражи руската блокада на медиумските информации.
Откако била уапсена без обвинение и без пристап до адвокат, таа останала без контакт со надворешниот свет, а единствениот телефонски повик што го имала бил со нејзините родители, една година по нејзиното исчезнување.
Трагични наоди за тортура
Прелиминарната форензичка анализа на телото открила бројни знаци на тортура, меѓу кои и изгореници од електричен удар на стапалата, повреди на главата и колкот, скршено ребро и избричена коса. Освен тоа, обдукцијата открила повреди на хиоидната коска, што наводно е знак на обид за задушување. За време на размената, на телото му недостасувале мозокот, очите и гркланот, што го отежнува утврдувањето на точната причина за смртта.
Период на мачење и влошување на здравјето
Периодот во кој Рошчина била затворена бил обележан со систематска тортура. Сведоци од затворот Сизо 2 во Таганрог тврдат дека таа била подложена на електрични шокови, убоди со нож и психичко злоставување. Поради овие брутални третмани, нејзиното здравје значително се влошило. Рошчина престанала да јаде, паднала во делириум и на крајот останала неподвижна. Нејзината тежина паднала на само 30 килограми. Откако била пренесена во болница, таа се вратила под строг надзор на вооружени чувари, но по неколку недели била вратена во затвор.
Последните денови и смртта
На 13 септември 2024 година, кога се одвивала размената на затвореници, Рошчина не била вклучена во групата што требало да ја напушти Русија. Неколку денови подоцна, нејзиниот татко бил информиран дека таа починала на 19 септември. Нејзиното тело било во толку лоша состојба што идентификацијата била можно само преку ДНК анализа. На нејзиното тело била пронајдена етикета со рачно напишано име „В.В. Росчина“.
Контроверзии и барање на правда
Таткото на Рошчина продолжува да бара одговори за околностите на нејзината смрт, откако се откриле шокантни информации за тортурата на која била изложена. Иако директорот на затворот во Таганрог тврдеше дека таа никогаш не била вклучена во нивната база на податоци, сведоците и медицинските наоди ги побиваат овие тврдења. Во 2022 година, Рошчина доби награда за храброст од Меѓународната фондација за жени во медиумите, по што изјави: „Останавме верни на нашата мисија, да ја пренесеме вистината на светот, спротивставувајќи се на руската пропаганда. Многу новинарки загинаа. Оваа награда е за нив“.