Во пресрет на третата година од пандемијата, американската економија веќе закрепнува. Но, постои една загриженост за Вашингтон и Вол Стрит: последователниот потрес од Ковид.
Веќе високата инфлација веројатно ќе се зголеми уште повеќе. Се очекува растот да достигне 6,8%. Ова би бил највисок процент откако Роналд Реган беше претседател во раните 1980-ти, пишува Bloomberg.
Повисоките цени донесоа високи приходи за американскиот бизнис, но за администрацијата на Џо Бајден и Федералните резерви, зголемената инфлација се чини се потрауматична. Довербата во претседателот опаѓа, а ФЕД веќе размислува за политики за зголемување на каматните стапки.
Што се случи?
Владата помогна да се зголемат приходите за време на кризата, како никогаш досега, а домаќинствата ги отворија своите паричници. Нивните купувања се фокусираа на стоки за широка потрошувачка, а не толку кон услугите.
Оттаму дојде до невиден метеж на товарни бродови во близина на брегот на Лос Анџелес. Дилерите на половни автомобили значително ги зголемија цените. Недостигот од полупроводници го забавува производството на нови автомобили.
Економистите пред една година прогнозираа дека инфлацијата ќе биде 2% до 2021 година. Пандемијата првично ги намали цените и сите очекуваа закрепнување. Предвидувањата на претседателот на ФЕД Џером Пауел дека инфлацијата ќе биде привремена и не многу висока, исто така, не се остварува.
Американците имаа доволно пари за време на кризата. Покрај спасувачкиот пакет од 2,2 трилиони американски долари во пролетта 2020 година, беа одобрени во декември 2020 уште
900 милијарди долари, потоа уште 1,9 трилиони долари.
Потрошувачите не ги трошеа своите пари во спортски сали, ресторани, почви и каде можеа да фатат Ковид-19, туку почнаа да купуваат повеќе стоки. Пристаништата беа пренатрупани, а увозот на стоки беше поголем од кога било.
„Може да се каже дека американскиот потрошувач е тој што го предизвика овој инфлаторен импулс купувајќи повеќе отколку што може да произведе глобалната економија“, рече Анета Марковска, главен финансиски економист во Jefferies.
Растот на стоките не е ограничен само на енергија. Од почетокот на март до почетокот на мај цените на дрвата скокнаа за околу 70 отсто, а оттаму се вжешти пазарот на станови, а цените на закупнината скокнаа и не беа толку високи во последниве две децении.
Светските цени на храната исто така почнаа да растат за 27% во ноември на годишна основа. На ова влијаеја лошите временски услови, блокирањето на синџирите на снабдување итн. Нагло се зголемија цените на кафето и пченицата и другите житарки.
Планот на Бајден беше да инвестира неколку трилиони долари во грижа за деца и чиста енергија. Сепак, некои во Конгресот рекоа дека владините трошоци предизвикуваат зголемена инфлација и се воздржуваат од гласање за повеќе.
Програмите беа намалени.
Студија на Универзитетот во Мичиген во ноември покажа дека секој четврти верува дека инфлацијата го намалила неговиот животен стандард. Скокот на трошоците за живот го става центарот на вниманието врз приходите.
Во меѓувреме, работодавачите се очајни да вработат повеќе вработени, а работниците се среќни што можат да преговараат за висока плата. Околу 10.000 вработени во Deere & Co. протестираа за прв пат од 1986 година и обезбедија зголемување на платите за 10% и подобри пензиски бенефиции.
Сепак, некои економисти предвидуваат дека инфлацијата ќе падне во одреден момент следната година. Пазарите на енергија веќе сигнализираат одредено олеснување. Нафтата падна за околу 15% од крајот на октомври, предвидувајќи пониски трошоци за гориво и транспорт во 2022 година.