Со години, трупите на „Вагнер“, како продолжена рака на Русија, дејствуваат воено, политички и економски низ цела Африка, од што Путин досега имаше голема геополитичка и економска корист. Но, што ќе се случи со платениците на Вагнер откако нивниот шеф Евгениј Пригожин му сврте грб на руското воено раководство?
Според дописникот на германската телевизија АРД, платеничката група „Вагнер“ е воено активна во најмалку 12 африкански земји, но нејзиното економско и политичко влијание во меѓувреме се проширило во многу поголем број земји.
Земјата Мали, на пример, е целосно зависна од руската воена помош. Со локалната национална армија, „вагнерците“ се борат против исламистичките екстремисти и покрај тоа што треба да ги заштитат локалните граѓани од непријателот, нуспроизводот на нивните активности е се посилен страв кај нив.
Неодамнешниот извештај на ОН сугерира дека Вагнерците биле одговорни и за масакрот во село во централниот дел на Мали пред една година, кога беа убиени повеќе од 500 цивили. По објавувањето на извештајот, владата на Мали ја протера од земјата мировната мисија на ОН. Русија првично ги искористи малите чувства против присуството на војници од Франција (поранешна колонијална сила), поттикнувајќи го тоа непријателство со дезинформциска кампања. Во меѓувреме, непријателството се прошири на концептот на целиот Запад. Ова е моделот со кој групата „Вагнер“ веќе имаше успех во Централноафриканската Република.
Во текот на годината таму распоредија 1.800 свои платеници кои борејќи се против исламистите го задржаа претседателот на власт. Сепак, најголемиот успех „вагнерците“ не го постигнаа преку воените активности. Според извештајот на Глобалната иницијатива против транснационалниот организиран криминал (GIATOC), руските платеници водат многу профитабилен бизнис со трговија со злато, дијаманти и тропско дрво.
Еден од авторите на извештајот, Тиери Виркулон, објаснува дека златото што се извезува од Централноафриканската Република оди или во Русија или во Дубаи, каде што може да се замени за меѓународни валути, што е од голема корист за Русија. Наводно, неодамна на овој начин се тргувало и со злато од Судан.
Токму таквите профитабилни активности во невоената сфера го вратија Кремљ на африканската сцена. Многу влади таму се среќни што имаат уште еден потенцијален партнер покрај Кина и Западот. И Москва сака да си игра со колективната меморија, па тие постојано ги потсетуваа тамошните граѓани како СССР помогна во национално-ослободителните борби на многу африкански земји во 1950-тите и 1960-тите.
За поврзаноста со руското зајакнување на наследениот анимозитет кон Западот говори и фактот што само мал број африкански земји јасно застанаа на страната на Западот, односно Украина, кога Генералното собрание на ОН ја осуди руската агресивна војна во таа земја. .
Но, што ќе се случи со „вагнерците“ во Африка по неуспешниот (т.е. прекинат) државен удар на нивниот шеф Пригожин во Русија? Виркулон вели дека руската војска наводно веќе уапсила платеници во Сирија кои биле во заедничка воена операција со сириските вооружени сили. Тој смета дека е сосема можно следниот чекор на Кремљ да е реорганизација.
„Тешко е да се очекува дека операциите на „Вагнер“ во земји како Мали и Централноафриканската Република ќе бидат суспендирани. Но, Москва може да ја преименува групата платеници и да им даде поинаков идентитет однадвор и одвнатре“, додава овој експерт.
Улф Лесинг од регионалната програма на Фондацијата „Конрад Аденауер“ за Сахел гледа на тоа на овој начин. „Ако „Вагнер“ и Пригожин не преживеат, тогаш нешто друго ќе произлезе од тоа. Бизнисот во Африка е толку профитабилен за Русија во однос на геополитиката и економијата што сигурен сум дека ќе продолжи“, смета Лесинг.