Полската влада воведе скоро целосна забрана за абортусот, вклучително и забрана за абортус доколку фетусот е оштетен, нанесувајќи му толку голем удар на секој што мисли дека станува збор за избор.
Неочекуваното соопштение дека пресудата ќе стапи на сила во среда предизвика протести низ целата земја, и покрај забраната за собири поради Ковид-19. Ограничувањата се продолжени денес за уште две недели, до 14 февруари, а за денес и утре се планираат нови собири во главниот град Варшава, но и во другите градови, пренесува Си-Ен-Ен.
Во пресудата, донесена од полскиот Уставен суд во октомври, се вели дека абортусите можат да бидат дозволени само во случаи на силување, инцест или кога животот на мајката е во опасност.
Објавувањето предизвика повеќенеделни масовни протести, едни од најголемите што ги виде државата од 1980-тите.
Прашањето за абортус се појави како едно од најважните и најконтроверзните откако партијата Право и правда ја презеде власта во 2015 година, ветувајќи им на посиромашните, постарите и помалку образованите Полјаци враќање во традиционалното општество измешано со дарежлива политика за социјална заштита, пренесува Ројтерс.
Пресудата на судот беше објавена во службен весник во средата доцна вечерта.
– Оваа идиотска пресуда нема да спречи абортуси – рече Чезари Јасенски, 23-годишен студент кој стоеше пред зградата на Уставниот суд во Варшава.
Минатогодишните протести брзо се претворија во ерупција на гнев против владата, особено кај младите, што укажува на тоа дека партијата Право и правда може да се соочи со нов предизвик од новите гласачи во следните години.
Официјални лица во средата рекоа дека владата сега ќе се фокусира на помагање на родителите на деца со попреченост, иако владата честопати беше критикувана затоа што не направи доволно во таа насока.
Партијата ги негира критиките на опозицијата дека влијаела на судот, наречен Уставен трибунал, да донесе пресуда. Тоа е едно од судските тела што партијата ги „реформираше“ за време на реформите што ЕУ ги оцени како политизирачки судови.
– Ниту една влада што го крши законот не треба да ја почитува оваа пресуда – рече Борис Будка, лидерот на најголемата полска опозициска партија, центристичката Граѓанска платформа.
Тој го критикуваше лидерот Јарослав Качински на Твитер.
– Со палење оган во Полска, тој сака да ги прикрие трагите од поразот на владата во борбата против коронавирус, неуспехот на програмата за вакцинација, но овој пат тој нема да избега од одговорност – рече тој.
Патем, пристапот до абортус се намали дури и без законски ограничувања затоа што се повеќе лекари одбиваат да ги извршуваат на верска основа, а многу жени бараат абортус во странство.
Во образложението објавено во средата, трибуналот ја остави отворена можноста парламентот да регулира некои околности опфатени со законот.
Марек Суски, пратеник од владејачката партија, рече дека ќе се разгледа воведувањето на правила што можат да овозможат исклучување на најекстремните деформации на фетусот.
– Во случаи кога фетусот нема череп или нема шанси да живее надвор од матката, треба да има избор. Мораме да работиме на ова – рече тој.