Европската Унија треба да го следи примерот на Велика Британија и другите западни сојузници со воведување санкции врз крајнодесничарските членови на кабинетот на израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху, изјави шведската министерка за надворешни работи Марија Малмер Стенергард за „Политико“.
Брисел досега се воздржа од усогласување со санкциите што неодамна ги воведоа Велика Британија, Канада и Австралија, насочени кон израелскиот министер за национална безбедност Итамар Бен-Гвир и министерката за финансии Безалел Смотрих – обвинувајќи ги за поттикнување екстремистичко насилство и кршење на човековите права на Палестинците.
„Треба да видиме напредок на терен“
Но, ЕУ сега треба да заземе поцврст став за да го зголеми притисокот врз израелската влада, рече Малмер Стенергард по состанокот во Брисел со Каја Калас, високиот претставник на ЕУ за надворешна политика. „Се залагав за санкционирање на екстремистичките доселеници, но сега одиме чекор понатаму и бараме санкционирање на одредени екстремистички министри затоа што треба да видиме конкретен развој на настаните на терен“, рече Малмер Стенергард.
За да донесе одлука за санкции против израелските министри, на Европската Унија ѝ е потребна едногласна поддршка од сите 27 земји-членки. Ова е малку веројатно со оглед на противењето на земјите кои силно го поддржуваат Израел, како што е Унгарија.
Сепак, политичкото расположение кон Израел се промени во последните недели, при што повеќето земји – вклучувајќи ги Франција и Германија – минатиот месец се придружија на холандскиот повик за преиспитување на Договорот за асоцијација меѓу ЕУ и Израел поради хуманитарната ситуација предизвикана од акциите на Израел во Газа.
„Реториката кон Израел денес звучи значително поинаку отколку пред само неколку недели, а тоа се должи на фрустрацијата на многу земји, како што е Шведска, од страдањето на милиони луѓе“, додаде Малмер Стенергард.
Ние сме пријатели на Израелците
Иако призна дека е малку веројатно ЕУ да постигне едногласен договор за санкциите на краток рок, таа додаде: „Гледаме промени во многу главни градови, вклучувајќи го и Стокхолм. И сакам да нагласам дека ние сме вистински пријатели на израелскиот народ, но нашата должност сега е да извршиме притисок врз израелската влада.“
Малмер Штенергард, исто така, го изрази ова гледиште во писмо упатено до Калас, до кое „Политико“ имаше пристап, барајќи Европскиот совет „итно да одлучи за целни санкции против израелските министри кои промовираат нелегални активности за населување и активно работат против решението за две држави, како и за дополнителни санкции против екстремистичките доселеници“.
На брифинг минатата недела, претседателот на Европскиот совет, Антонио Кошта, рече дека очекува ревизијата да покаже дека Израел не ги исполнил своите хуманитарни обврски. Што ќе се случи следно останува непознато, но шведската министерка рече дека очекува „сугестии“ за понатамошни чекори ако Израел не ги исполни очекувањата.
Друго прашање што предизвикува загриженост се санкциите на САД против четворица судии на Меѓународниот кривичен суд, кои администрацијата на претседателот Доналд Трамп ги оправда со наводен политизиран пристап кон правдата.
Малмер Стенергард изјави дека Стокхолм е „подготвен да разгледа“ воведување на европски блок санкции што би ги неутрализирале американските мерки. „Знам дека земјата домаќин, Холандија, исто така бара начини да се осигури дека санкционираните судии можат да ја продолжат својата важна работа и ние го поддржуваме тоа“.
Секоја акција на ЕУ против израелските министри веројатно ќе ги наруши односите со САД, кои во вторник, како што објави Ројтерс, испратија дипломатска нота со која ги предупредуваат владите да не учествуваат на претстојната конференција на Обединетите нации за решение за две држави. Пораката предупредува на можни дипломатски последици за земјите што дејствуваат против интересите на американската надворешна политика.