Дводневниот собир на лидерите на Европската унија во Гранада заврши полууспешно, бидејќи Полска и Унгарија го блокираа делот од декларацијата поврзан со миграцијата, иако дипломатите работеа на тоа со недели, пренесува Политико.
Затоа претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел, објави посебна изјава за миграцијата, која не е дел од официјалната завршна декларација, во која наведува дека миграцијата е „европски предизвик кој бара европски одговор“ и дека ЕУ „ќе продолжи со сеопфатен пристап кон миграцијата“.
Судирот во последен момент за миграцијата дојде еден ден по бурниот самит на европската политичка заедница, кога лидерите не постигнаа никаков напредок во решавањето на регионалните кризи во Јужен Кавказ и Западен Балкан.
Полскиот премиер Матеуш Моравјецки на крајот од самитот на ЕУ ја презеде одговорноста за неуспехот да се усогласат ставовите за миграцијата.
„На пленарната седница многу силно го претставив нашиот став и решив да ставам вето на делот од декларацијата поврзан со миграцијата“, рече Моравјецки.
Унгарскиот премиер Виктор Орбан беше особено остар, велејќи дека другите членки на ЕУ ги принудиле Полска и Унгарија да го потпишат планот за миграциска реформа на ЕУ претходно оваа недела, но дека тој нема да поддржи никаква компромисна позиција во Гранада.
„Потоа нема шанси за никаков компромис и договор за миграцијата, бидејќи правно гледано сме силувани. А кога ве силуваат и принудуваат да прифатите нешто што не ви се допаѓа, невозможно е да поддржите каков било компромис и договор“, рече Орбан.
Изнаоѓањето начини за намалување на бројот на бегалци и мигранти кои илегално пристигнуваат во Европа беше високо на агендата во Гранада. Миграцијата останува клучна грижа за блокот, особено пред европските избори следната година и во услови на зголемен популизам кој често ја поттикнува антиимигрантската реторика.
За разлика од миграцискиот спор, 27-те лидери постигнаа договор за остатокот од декларацијата, која вклучува став за проширувањето на ЕУ, еден ден откако украинскиот претседател Володимир Зеленски и неколку други лидери на земјите кандидати за ЕУ учествуваа на самитот на европската политичка заедница.
Во декларацијата се наведува дека „проширувањето е геостратешка инвестиција во мирот, безбедноста и просперитетот“, но не се споменуваат конкретни земји.
Прифатено е и клучното барање на Французите и Германците, па во текстот е ставена одредбата дека реформите во ЕУ се неопходни за прием на нови членки.
Германскиот канцелар Олаф Шолц, исто така, се залагаше за промена на начинот на кој ЕУ ги донесува одлуките и инсистираше на тоа дека „важните одлуки треба да се усвојат само со квалификувано мнозинство“, а не со едногласност на сите лидери на ЕУ, што често води до една или неколку земји да ги блокираат другите.
Францускиот претседател Емануел Макрон денеска по завршувањето на самитот изјави дека „се гради консензус“ за „геополитичката трансформација на Европа“.
„Мораме да се движиме побрзо, но не е донесена одлука, бидејќи некои се против, а други се за многу конвенционален пристапен процес“, рече Макрон.
На последната прес-конференција, претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лејен се залагаше за проширување, велејќи дека тоа ќе биде „корисно за земјата што се приклучи на ЕУ“, но и за „ЕУ во голема мера“.