Можно е по европските избори во јуни, шефовите на Европската комисија, Советот на ЕУ, Европскиот парламент и европската дипломатија да бидат жени, пишува „Политико“.
Овие должности ќе бидат поделени меѓу главните политички групи. Шпекулациите за тоа кој ќе ги добие, деновиве се омилена тема во Брисел.
Четири имиња – сите жени – често се споменуваат во врска со овие должности: Германката Урсула фон дер Лејен би останала, според овие гласини, претседателката на Европската комисија, Малтежанката Роберта Мецола ќе остане претседател на Европскиот парламент, Данската премиерка Мете Фредериксен ќе стане претседател на Европскиот совет, а естонската премиерка Каја Калас ќе ја преземе функцијата висок претставник на ЕУ за надворешна политика и безбедност (шеф на европската дипломатија).
„Тоа е тим од соништата“, рече дипломат кој сакаше да остане анонимен. „Тоа би испратило толку моќна порака.
Се уште не е донесена одлука и не се ретки изненадувањата во поделбата на должностите (Фон дер Лејен минатиот пат не беше на радарот на многумина), па се уште кружат многу имиња на машки кандидати.
Дополнително, одлуката за претседател на Европскиот парламент е повеќе на политичките партии и европратениците отколку на националните лидери.
Но, таа комбинација би можела да има смисла – во сценарио кога лидерите на ЕУ, главно мажи, одлучат да изгласаат жени.
Комисијата и Европскиот парламент би останале во рацете на Европската народна партија (ЕПП), социјалистите би го добиле Европскиот совет, а либералите би имале целосна контрола врз европската дипломатија.
Ова би било случај ако ЕПП и СиД беа први и втори на европските избори, а либералите веројатно четврти.
Екстремно десничарскиот „Идентитет и демократија“ (ИД) и екстремно десничарските европски конзервативци и реформисти (ЕЦР) веројатно ќе поминат добро на европските избори. ИД треба да биде трета, а ЕЦР петта. Се шпекулира дека ЕЦР би можела да ја добие функцијата потпретседател на Комисијата.
Тие имиња имаат смисла, особено затоа што Фон Дер Лејен и Мецола веројатно нема да одат на друго место.
Дипломатите се повеќе ја разгледуваат и можноста Фредериксен да го замени Шарл Мишел на чело на Европскиот совет.
Во заднината, Калас се повеќе и повеќе се споменува како шеф на дипломатијата, најмногу благодарение на географијата.
Во светло на војната во Украина, многу лидери од Источна Европа веруваат дека една од првите позиции во ЕУ треба да оди во таа насока. Калас изјави за „Политико“ минатата година: „Треба да бидеме на радарот за највисоката функција“.
Покрај тоа, враќањето на Доналд Туск – поранешен претседател на Европскиот совет, а сега полски премиер – значи дека Полска е најголемата европска земја со лидер на ЕПП, така што ќе биде „едноставно невозможно да се избегне“ некој од Источна Европа да ја добие врвната работа, изјави европски функционер.
Во тоа сценарио, на исток ќе има Калас, на запад Фон дер Лајен, на север на Фредериксен и на југ Метослу.
Додајте ги на тоа Кристин Лагард на чело на Европската централна банка (ЕЦБ) (нејзиниот мандат трае до 2027 година) и Надија Калвино, која штотуку го започна својот мандат на чело на Европската инвестициска банка – и жените ќе ги имаат сите најмоќни позиции во ЕУ.
Сепак, ништо во ЕУ не е лесно. За некои од левиот центар, Фредериксен не е доволно социјалист со оглед на строгата миграциска политика на Данска, а за некои дипломати Калас е премногу строга кон Русија, што значи дека таа би можела да се соочи со истата опозиција кога станува збор за функцијата шеф на европската дипломатија.
На ЕУ не и оди најдобро кога станува збор за назначување жени на високи позиции, освен во случајот со високата претставничка за надворешни работи, имајќи предвид дека жените ја извршувале таа функција двапати од вкупно три – британската Кетрин Ештон и италијанската Федерика Могерини, пред Шпанецот Жосеп Борел да ја преземе функцијата по последните европски избори.
Функцијата претседател на Европскиот совет ја имаа тројца мажи – Белгијците Херман Ван Ромпуј и Шарл Мишел, а меѓу нив Полјакот Доналд Туск. Пред Фон дер Лејен, комисијата имаше само претседатели.
Од првите избори за Европскиот парламент во 1979 година, од вкупно 17 негови претседатели, само три се жени – Симон Веил, Никол Фонтен и сега Мецола.
Кога станува збор за комисии и политички групи во Парламентот, жените се исто така недоволно застапени. Само три од седумте политички групи имаат претседателки – Социјалистите и Демократите, Зелените и Левицата, а само седум жени се претседатели на комитети во споредба со 17 мажи. Дури и Комитетот за права на жените и родова еднаквост има претседател.