Растот на потрошувачките цени во еврозоната веројатно достигна историски рекорд во ноември. Многу економисти веруваат дека засега ова ќе биде врвот и растот на цените ќе почне да се смирува – и затоа не очекуваат Европската централна банка следната година да ги зголеми каматните стапки, пишува The Wall Street Journal.
Како и во најголемата светска економија, цените во еврозоната се зголемуваат побрзо во последните месеци отколку што очекуваа економистите и централните банкари. Податоците предизвикаа сомнеж за вистинитоста на уверувањата на Европската централна банка дека периодот на висока инфлација е привремен.
Но, сега голем број економисти предвидуваат дека инфлацијата во еврозоната значително ќе падне на почетокот на следната година – потврдувајќи ги очекувањата на ЕЦБ. Компаниите кои го делат овој став вклучуваат гиганти како UBS, Morgan Stanley, BNP Paribas и Oxford Economics.
„Има голем притисок врз централните банки“, вели Рајнхард Клоуз, економист во UBS. „Но, ЕЦБ ќе се држи до наративот дека инфлацијата е минлива и мислиме дека тоа е вистина“.
Зголемувањето на цените во првата половина на 2022 година се очекува да остане над целта на ЕЦБ, додека останува можен маѓепсан круг на повисоки плати и повисоки цени.
Европскиот завод за статистика се очекува да објави во четврток дека цените се зголемиле за меѓу 4,3 и 4,5 отсто во ноември во однос на претходната година. Ова ќе биде најбрзиот пораст на цените од 1997 година, кога се достапни споредливи податоци. Во овие 24 години инфлацијата надмина 4 отсто за само два месеци – во јули 2008 година и во октомври 2021 година
ЕЦБ се очекува во декември да даде насоки за своите очекувања за 2022. Банката не се очекува да објави мерки за справување со повисоките цени, освен веќе најавената суспензија на една од програмите за купување обврзници.
Европската централна банка најверојатно ќе повтори дека инфлацијата во еврозоната ќе падне во 2022 година и ќе падне под целта од 2 отсто во 2023 година. Падот ќе започне со значително забавување во јануари, предвидуваат економистите.
Една од причините лежи во напорите на Германија да ја поддржи економијата во првите месеци од пандемијата. Во јули, владата на најголемата европска економија го намали ДДВ-то за период од шест месеци – што значи дека цените од јули 2021 година наваму се споредуваат со вештачки ниските цени една година порано. Од јануари 2022 година и ова ќе се промени, а во почетокот на 2021 година ДДВ беше вратен на претходните нивоа.
И по падот во јануари 2022 година, забавувањето на цените ќе биде позначително и ќе се должи на намалувањето на цената на електричната енергија. Цените на природниот гас значително скокнаа во последните месеци, но пазарите веруваат дека тие ќе паднат во 2022 година.
Економистите на Morgan Stanley предвидуваат дека 2,2 процентни поени од очекуваните 4,3 отсто инфлација во ноември ќе дојдат од цените на енергијата.
На нивоата на цените ќе влијаат и пофундаментални сили: во деценијата пред пандемијата, еврозоната растеше многу побавно, а инфлацијата беше ниска. Во Европа населението старее побрзо отколку во САД, што според економистите ги намалило инфлаторните притисоци.
До крајот на 2022 година, некои економисти предвидуваат дека инфлацијата повторно ќе биде околу 1 процент – за жал на ЕЦБ.