Уставниот суд на Литванија денеска ја прогласи забраната за формирање истополови граѓански заедници за неуставна, истакнувајќи дека таквото ограничување е спротивно на основните начела на владеење на правото.
„Одредбите од Граѓанскиот законик што дозволуваат заедница исклучиво меѓу маж и жена се спротивни на уставното начело на владеење на правото“, изјави претседателот на Уставниот суд, Гинтарас Года, во одлуката објавена денес.
Судот нагласи дека постоечките предрасуди во општеството не можат да се користат како оправдување за ограничување на основните права на граѓаните.
Истражување спроведено во 2022 година од страна на популарниот новински портал Delfi покажа дека речиси половина од испитаниците во Литванија ја поддржуваат легализацијата на истополовите граѓански заедници. Следната година, анкетата на Евробарометар откри дека 39 отсто од Литванците сметаат дека истополовите бракови треба да бидат легални низ цела Европа, раст од девет процентни поени во споредба со 2019 година.
По судската одлука, литванскиот премиер Гинтаутас Палукас изјави дека сега е ред на парламентот да преземе конкретни чекори.
„Парламентот е слободен да одлучи како ќе ја спроведе судската пресуда“, рече Палукас пред новинарите.
Во поновата историја на земјата, неколку обиди за легализација на истополови граѓански заедници пропаднаа, и покрај континуираните напори. Последниот таков обид беше за време на конзервативно предводената коалициска влада меѓу 2020 и 2024 година. Тогашниот предлог-закон за граѓански синдикати помина во првото читање во парламентот, но не успеа да добие доволна поддршка за финално изгласување.
По неуспехот, владата го проследи прашањето до Уставниот суд, кој денес донесе одлучувачка пресуда што може да го промени правниот пејзаж за ЛГБТ+ заедницата во земјата.