Додека влажен арктички дожд врне над борова шума во Ровајерви, најсеверниот воен полигон во Финска, шведски и фински војници гледаат како самоодни хаубици „Арчер“ од Шведска испукуваат гранати врз цели низ огромното пространство на Лапонија. Само 70 километри ги делат од руската граница.
На истата вежба, британски војници од ракетните системи М270 испукуваат ракети на растојание од повеќе од 26 километри, додека беспилотни летала кружат околу небото мапирајќи го теренот. Во блиската Соданкила, британските хеликоптери за напад „Апачи“ испукуваат ракети „Хелфаер“ – сето тоа како дел од заедничката вежба на НАТО „Новерн Страјк 125“.
Сепак, иако тренираат речиси на пешачко растојание од Русија, војниците од три земји-членки на НАТО – Финска, Шведска и Обединетото Кралство – велат дека руската закана не е нешто за што размислуваат секој ден.
„Не можеш да мислиш на тоа секој ден“, вели еден шведски војник. „Вежбите се дизајнирани имајќи ја предвид Русија, но фокусот е на меѓусебната координација и соработка во рамките на Алијансата“, рече полковник Кимо Руотсалаинен од финската бригада Каинуу, која ги предводи вежбите. „Секој знае колку е важна заедничката обука на сојузничките сили и резервистите.“
Финска и Шведска во НАТО
Финците, кои со векови делат напната историја со Русија, се приклучија на НАТО малку повеќе од една година по почетокот на руската инвазија на Украина. Шведска влезе една година подоцна. Со влегувањето на Финска во алијансата, копнената граница на НАТО со Русија беше удвоена, а Москва веднаш најави одговор, засилување на армијата и изградба на нови бази по должината на границата, особено во близина на Финска и Естонија.
Иако НАТО е во состојба на зголемена готовност на својата североисточна граница, командантите очекуваат дека руските сили, кои моментално се распоредени во Украина, на крајот ќе се вратат во граничните бази, особено по евентуалното примирје меѓу Москва и Киев.
Бригадниот генерал Ник Инглиш, командант на британската 1-ва воздушно-десантна бригада што учествува во вежбата, вели дека за Финците руската закана не е апстрактна: „Финците се навикнати да живеат покрај Русија. Одбраната од Русија е реалност за нив, за разлика од нас кога тренираме во Обединетото Кралство“.
Алфи Џајлс, 19-годишен британски војник кој работи на одржување на хеликоптерите „Апачи“, има сличен впечаток: „Сите знаеме зошто сме тука, но тука сме за да се обучуваме со сојузниците на НАТО“.
Но, западните аналитичари предупредуваат дека Русија што ќе излезе од украинската војна нема да биде иста. Кремљ планира да го зголеми бројот на активни војници на 1,5 милиони, што би ја направило Русија втора најголема армија во светот, зајакната со искуство на бојното поле, беспилотни летала и хиперсонично оружје од новата генерација што НАТО сè уште го нема.