Малото украинско гратче Родињске деновиве е симбол на новата фаза од руската инвазија – фаза во која технологијата ја прави војната уште понеумолива. Нов вид на беспилотни летала, поврзани со оптички кабел, го менува текот на борбите и ја отежнува одбраната на украинските сили. Во Родињске, на само 15 километри од фронтовиот град Покровск, новинарска екипа на Би-Би-Си сведочи на разорна слика: урнати згради, тлеачки урнатини и небо полнo со зуења од дронови.
Руската армија веќе не се потпира само на ракети и артилерија – беспилотните летала со кабел станаа новото орудие во борбата.
Дронови кои не можат да се блокираат
За разлика од претходните генерации дронови, овие се управуваат преку долг оптички кабел наместо преку радио сигнали, што ги прави невидливи за стандардните електронски блокатори. Како што објаснува украинскиот инженер со кодно име Модератор од 68-та борбена бригада:
„Видео сигналот и контролата одат преку кабел. Нема радио сигнал – значи не можеме да ги заглушиме“.
Во пракса, тоа значи дека овие дронови можат да влезат во куќи, да летаат ниско, да следат живи цели и да останат неутрализирани со саати.
„Нè сe шегуваме кога велиме дека можеби треба да носиме ножици со нас – за ако го видиме кабелот, да го пресечеме“, вели Серхиј, украински митралезец.
Родињске под постојан напад
Само ден по тешкиот руски напад врз административната зграда во Родињске, новинарите стигнуваат на местото на ударот. Сè уште се чувствува мирисот на изгорено, а делови од урнатините тлеат. Во близина, украински војници соборуваат дронови, додека руски артилериски оган сè уште се слуша во далечината. Една бомба од 250 килограми срушила три станбени згради. На патот назад, новинарите гледаат како нешто гори покрај патот – „најверојатно соборен дрон“, велат тие.
Жителите бегаат или преживуваат
Во селото Билиќке, неколку километри подалеку, штетите се исто така страшни. Ракетен напад преку ноќ уништил неколку куќи. Светлана (61) стои пред остатоците од нејзиниот дом: „Станува сè полошо. Порано експлозиите беа далеку. Сега нашиот град е цел. И пекарницата и зоолошката се уништени“, вели таа додека собира лични работи од урнатините.
Пешадијата под зголемена закана
Олес, водник-мајор во извидувачка единица, вели дека сега украинските војници се изложени на поголема опасност додека се движат кон позиции отколку кога се на самите борбени линии. „Кога ќе стигнете, не знаете дали дрон ве следел. Ако ве има забележано – можеби ги живеете последни часови“, раскажува тој. Во рововите, каде новинарите ретко стигнуваат поради ризикот, пешадијата останува сè подолго. Ротациите што порано траеја три до седум дена, сега се продолжени на неколку недели, па дури и месеци. „Најдолго што останав на позиција беше 31 ден“, вели војникот Максим.
Живот меѓу бранови напади
Максим, кој порано работел во компанија за пијалаци, сега е митралезец на првата борбена линија. „Имам двегодишен син. Го гледам само преку видео повик. Тоа е сè што можам да направам“, вели тој низ солзи.
Неизвесна иднина
Иако Русија во последниве недели има постигнато напредок, целосната контрола врз Донецк не е блиску. Украина возвраќа жестоко, но потребата од оружје, муниција и нови војници станува сè поочигледна. Како што влегува во четвртата година, оваа војна не се води само со оружје, туку и со технологија – а најновото оружје, беспилотните летала со оптички кабел, го менува начинот на кој двете страни се борат и преживуваат.