Големите мелничарски компании денес се подготвени да платат 10 отсто повеќе за пченицата што се користи за печење леб. Ова не е доволно за извозниците, тие бараат многу повеќе, а залихите се мали поради врнежите, пишува Ројтерс.
Големите увозници се обидуваат да набават пченица со висока содржина на протеини, која освен за леб се користи и за производство на тестенини и други прехранбени производи, но тешко се добива бидејќи жетвата кај водечките производители беше оштетена од неповолните временски услови.
Трговците на мало се обидуваат да најдат алтернативни добавувачи, а цените вртоглаво растат. Најновиот проблем влече корени од Австралија, која оваа сезона требаше да произведе рекордни 34,4 милиони тони пченица, но нејзината пресметка беше уништена од дождот пред жетвата, со што се намали содржината на протеини.
Што има во торбата?
„Глобалниот пазар на пченица драматично се промени во текот на изминатите неколку недели“, рече трговец кој ги снабдува Блискиот Исток и Северна Африка, региони кои силно зависат од пченицата од Русија, САД и Австралија. „Ќе ја резервирате најквалитетната пченица, но не е сигурно дека ќе ја добиете“, нагласува тој.
Нерамномерниот квалитет на пченицата на крајот на сезоната на жетва се одразува и во фактот што еден тон австралиска пченица со послаб квалитет (ASW) пред само неколку месеци беше само осум до 10 долари поевтина од поквалитетната (APW). Сега е дури 47 долари поевтина – се продаваше за 318 долари за тон оваа недела, додека купувачите мораа да платат 365 долари за тон за поквалитетна пченица.
Предупредување
Во светот се чувствуваат тензии на пазарите со пченица. На трговската берза во Чикаго, цените на пченицата кон крајот на октомври се искачија на највисоко ниво во последните девет години, достигнувајќи рекордни нивоа во руските и австралиските пристаништа. Русија е водечки извозник на пченица во светот, а Австралија е на четвртото место во рангирањето.
Токму цените на житариците, млекото и млечните производи беа главниот двигател на поскапувањето на храната на светските берзи во ноември, на највисоко ниво во последниве повеќе од 10 години, објави Агенцијата на Обединетите нации за храна и земјоделство (ФАО). Вртоглаво високите цени предизвикаа тревога кај купувачите кои сè уште не се целосно закрепнати од економските последици од пандемијата Ковид-19, а се борат и со високите цени на превозот.
Неуспешна стратегија
Многу мелничарски компании сега имаат невообичаено ниски залихи на брашно бидејќи ја одложија набавката, чекајќи ја жетвата во Австралија со надеж дека ќе биде обилна и со добар квалитет.
Нивните пресметки пропаднаа, а поради неповолните временски услови невообичаено слаба е понудата на висококвалитетна пченица кај клучните извозници во Русија, САД и Канада.
„Како и обично, Русија продава пченица оваа сезона со просечна содржина на протеини од 12 до 12,5 проценти“, рече Андреј Сизов, шеф на консултантската фирма „Совекон“.
Меѓутоа, необично е што Русија треба да произведе помалку пченица оваа година отколку во 2020 година, а извозот падна за четири отсто во сезоната што започна летото.
Слаба утеха
Во Германија, клучен европски производител на пченица, трговците велат дека големите увозници, вклучувајќи ги Саудиска Арабија и Иран, се надевале дека ќе купат големи количини високопротеинска пченица од Австралија. „Таа понуда сега е доведена во прашање и увозниците може да немаат избор, пченицата ќе треба да ја набавуваат од други извори“, вели трговец.
Канада ја забележа најслабата жетва во последните 14 години поради сушата, но високите температури и сушата значеа и висока содржина на протеини во пченицата. Сепак, цените ги одвратија купувачите и извозниците во Северна Америка и речиси и да нема нарачки за испорака на пченица во јануари и наредните месеци, рече канадскиот извозник, кој сакаше да остане анонимен бидејќи не е овластен да се појавува во јавноста.
Се чини дека ниту иднината не носи никаква утеха, и покрај прогнозите на американското Министерство за земјоделство дека новата сезона треба да донесе повеќе земја посеана со пченица во САД.
Клучното прашање е дали американската пченица ќе го исполни критериумот за висока содржина на протеини. „Залихите на тврда пченица во САД веројатно дополнително ќе се намалат следната година, судејќи според профилот на сеидбата и побарувачката“, проценува Ден Басе, претседател на консултантската фирма со седиште во Чикаго AgResource Co.