Новинарот Томас Фридман вели дека Доналд Трамп, ја заведува јавноста или не ја разбира реалноста.
Томас Фридман напиша дека она што го плаши за стратегијата на Трамп за воведување царини за сите е тоа што тој го прави тоа без никакво разбирање за тоа како функционира глобалната економија, донесува одлуки по сопствено убедување, а ние го следиме во тоа.
Новинарот во својата колумна во „Њујорк тајмс“ изјави дека не е против користење тарифи за борба против нефер трговските практики, но смета дека е проблематично што Трамп воопшто не е јасен за своите намери. Понекогаш тој вели дека тарифите се средство за зголемување на приходите, понекогаш дека тие се таму за да принудат инвестиции во САД, а понекогаш дека тие се начин да се спречи фентанил да влезе во САД.
Тој прашува: „Која од овие всушност е целта на тарифите? Тој објасни дека Американците очекуваат Трамп да им го претстави својот план, јасно да ја претстави својата визија за тоа како функционира глобалната економија денес и да објасни како има намера да ја зајакне позицијата на Америка. На пример, да се каже: „Тука треба да ги намалиме трошоците, да воведеме тарифи и да инвестираме. „Тоа е она што не тера да преземеме такви и такви чекори.
Ако го стореше тоа, тоа ќе беше знак за вистинско лидерство, но наместо тоа, Трамп се заканува со царини и за конкурентите и за сојузниците, без никакво задоволително објаснување и без да ја земе предвид потенцијалната штета што овие царини можат да ја предизвикаат на американската индустрија и потрошувачите.
„Тоа е тотален хаос“, напиша Фридман, додавајќи дека наметнувањето царини од 25 отсто на мексиканската и канадската граница може да предизвика невиден прекин на американската индустрија на долг рок.
Поради ова, Фридман смета дека Трамп или намерно сака да го предизвика овој хаос или ја доведува јавноста во заблуда или не ја разбира реалноста. Ако е второто, тој треба да земе краш курс по суровите закони на глобалната економија, како што навистина е, а не како што тој го замислува, рече Фридман.
Тој предложи курсот да го води економистот од Универзитетот Оксфорд, Ерик Бејнхокер, кој му го привлече вниманието со изјавата дека „ниту една земја во светот не може сама да произведува „Ајфон“, објаснувајќи дека не постои земја или компанија што ги има сето знаење, сите делови, производствен капацитет и суровини потребни за да го направи уредот што го носиме во нашите џебови.
Ејпл вели дека склопува „Ајфони“, компјутери и паметни часовници со помош на „илјадници компании и милиони луѓе во повеќе од 50 земји и региони“, кои „придонесуваат со своите вештини, таленти и напори за правење, испорака, поправка и рециклирање на нашите производи“.
Огромен екосистем
Ставот на Бејнхокер, според колумнистот, е дека зборуваме за огромен екосистем кој му овозможува на овој телефон да биде неверојатен, паметен и достапен. Има голема разлика помеѓу ерата во која навистина живееме и онаа во која Трамп мисли дека живее. Денес веќе не важи слоганот „Тоа е економијата глупчо“. Тоа беше во ерата на Клинтон, а денес би било поправилно да се каже: „Тоа е екосистем, идиоту“.
Бејнхокер, кој е и извршен директор на Институтот за ново економско размислување на Мартин школата на Универзитетот во Оксфорд, тврди дека во реалноста „веќе не постои ништо реално и опипливо што може да се нарече американска економија, постои само оваа сметководствена илузија што ја нарекуваме американски БДП“, иако „има американски интереси во економијата, американски работници, американски потрошувачи и американски компании, но не постои американска економија во изолирана смисла“.
„Порано постоело правило, Вие правите вино, јас правам сирење. Вие имате се што ви треба за да направите вино, а јас имам се што ми треба за да направам сирење, па тргуваме и двајцата победуваме“. Но, тие денови одамна ги нема, освен во главата на Трамп, вели колумнистот.
Наместо тоа, постои глобална мрежа на трговски, производствени и услужни „екосистеми“, објаснува Бејнхокер: „Постои екосистем за автомобили, екосистем за вештачка интелигенција, екосистем за паметни телефони, екосистем за развој на лекови, екосистем за производство на чипови. Луѓето, деловите и знаењето што ги сочинуваат овие екосистеми постојано се движат напред-назад низ различни економии.
Колумнистот наведе примери на индустрии кои ги преминуваат границите и во кои различни компании и земји соработуваат, што ја зголемува брзината и квалитетот на производството и ги намалува неговите трошоци. Пример е развојот на вакцините за време на пандемијата Ковид-19, кога имаше невидена глобална соработка преку координирани партнерства меѓу владите, индустријата, донаторските организации, невладините организации и академските институции, без кои „развојот на вакцините на традиционален начин ќе траеше меѓу 10 и 20 години“.
Фридман заклучи велејќи дека довербата е клучен елемент кој им овозможува на екосистемите да функционираат и растат, делувајќи како лепак и лубрикант – зацврстувајќи ги врските на соработка додека го олеснуваат протокот на луѓе, производи, капитал и идеи.