Научниците прво откриле пациенти кои се опоравиле од инфекцијата со коронавирусот, но за чудо немало антитела во крвта. Тогаш се покажало дека е случај со многу луѓе. Следното откритие било дека дури и кај оние кои развиле антитела, тоа нема да трае долго и дека ќе имаат имунитет само за неколку месеци.
На кратко, иако антителата се покажаа како единствени начини да се добие имунитет, се чини дека нема да игра водечка улога и дека може да има друг вид имунитет за кој треба да размислиме.
Покрај тоа, тој имунитет е скриен во нас и многумина не обрнуваат внимание на моќта што ја поседува.
Тоа е енигматичен тип на бели крвни клетки или Т-клетки, што може да биде поважно од антитела. Од примероците на Т-клетките, научниците од колеџот „Кингс“ во Лондон дошле до податоци дека се специјално адаптирани за откривање протеини на површината на коронавирусот САРС-КоВ-2.
Што се Т-клетките?
Т-клетките се вид на имунолошка клетка чија главна цел е да ги идентификуваат и убиваат инвазивните патогени или заразени клетки. Тие го прават ова со употреба на протеини на нивната површина, кои можат да се врзат за протеини на површината на штетни патогени кои влегле во телото.
Секоја Т-клетка е многу специфична – има милијарди можни верзии на нивните површински протеини, кои затоа препознаваат милијарди различни патогени.
Бидејќи Т-клетките можат да останат во крвта со години по инфекцијата, тие исто така придонесуваат за долгорочна меморија на имунолошкиот систем и му овозможуваат да реагира побрзо и поефикасно кога е изложено на стар непријател.
Неколку студии покажаа дека луѓето заразени со коронавирус имаат тенденција да имаат Т-клетки кои можат да го насочат вирусот, без оглед на тоа дали претходно ги искусиле неговите симптоми. Исто така, се покажа дека некои луѓе кои веќе го прележале ковидот биле негативни на серолошкиот тест за антитела, и позитивни на тестот за Т-клетки кои можат да го идентификуваат вирусот.
Ова исто така довело до сомневање дека одредено ниво на имунитет против ковид може да биде двојно вообичаено отколку што знаеме досега.
Дали Т-клетките го препознаваат ковидот дури и кога никогаш не го сретнале?
Најбизарно од сè беше тоа што го откриле истражувачите додека тестирале Т-клетки за ковид. Некои луѓе имале постоечко ниво на отпорност на вирусот иако претходно никогаш не биле заразени со него. И тоа не било ни мал број, но 40 до 60 проценти од неекспонираните поединци ги имале овие клетки.
Интересно е што вирусот ХИВ извршува еден вид геноцид против Т-клетките, влегува во нив и систематски ги принудува да се самоубијат. Затоа, Т-клетките не се во можност да се борат со ХИВ и тој останува во телото за цел живот.
Но, во случајот со ковид, ова не се случува туку така туку е многу јасно дека постои имунолошки одговор на Т-клетките. Една теорија е дека Т-клетките се пренасочуваат кон таму каде што се најпотребни – на пример, ако болеста отиде во белите дробови, Т-клетките се активираат во одбрана. Но, многу од нив умираат.
„Аутопсиите над починатите од ковид покажуваат некроза, еден вид на трулеж на одредени ткива, особено во слезината и лимфните жлезди каде што обично живеат“, рече д-р Адријан Хајдаи, професор по имунологија на Кингс колеџ во Лондон. Сепак, ХИВ убива одреден дел од Т-клетките или тие се активираат само таму каде што биле потребни.
Можеби Т-клетките се причината зошто ковид ги напаѓа постарите лица
Д-р Хајдај укажува на експеримент спроведен уште во 2011 година кога глувците биле изложени на САРС. Претходните истражувања покажаа дека вирусот предизвикува производство на Т-клетки кои се одговорни за отстранување на инфекции.
Следната студија беше извршена кога истите глувци старееја и се покажа дека нивниот одговор на Т-клетките е значително послаб.
– Ова е привлечно набљудување што може да објасни зошто постарите лица се поподложни на ковид. По 30-годишна возраст, тимусот започнува да се намалува, жлезда која е важна во производството на клетки, така што дневното производство на Т-клетки е значително намалено – истакна тој.
Но, што значи сето ова за нашиот имунитет?
Фактот дека коронавирусите можат да доведат до трајни Т-клетки е она што неодамна ги инспирираше научниците да проверат стари примероци од крв земени од луѓето помеѓу 2015 и 2018 година за да видат дали можат да препознаат ковид. Ова се случи и доведе до сознание дека нивниот имунолошки систем научил да го препознае вирусот корона САРС-КоВ-2 затоа што во минатото наидоа на вируси со слични површински протеини.
Дешифрирањето на важноста на Т-клетките не е само прашање на академска љубопитност, но ова знаење може да се искористи и за да се направи вистинска вакцина и лекување на пациенти.