Дали Русија ќе ѝ помогне на Ерменија во Нагорно Карабах?

од Nikola Popovski
419 прегледи

Додека Ерменците и Азербејџанците умираат во битките околу Нагорно Карабах, шансите за барем привремен прекин на војната се мали. Нивните животи зависат од сопствените воени можности и од договорот на силите што се сметаат за нивни заштитници, како и од нивната евентуална улога на фронтот.

Така, според тврдењата на ерменското Министерство за одбрана, турските ракетни системи „каоисгра“, покрај претходно користените „смреча“ и „полонеза“, биле користени и вчера во азербејџанскиот бомбардирање на Степанакерт, главниот град на Нагорно Карабах.

Турција ги осудува, како што ги нарече, ерменските напади врз цивили во азербејџанскиот град Гања. Додека Ерменија бара од Европскиот суд за човекови права да преземе привремени мерки против Турција, официјален Ереван тврди дека Баку шири дезинформации за нападите од територијата на Ерменија за да добие причина за нови провокации.

Турската помош за една од завојуваните страни се однесува и на информацијата што рускиот портал „Спутник“ ја добил од припадниците на сириската опозиција – дека 93 нивни борци, за кои се претпоставува дека биле пренесени од Турција на азербејџанските сили, веќе загинале во борбите и дека телата на 53 се вратиле во татковината.

Преговорите за решавање на ова прашање во рамките на Минската група на ОБСЕ не постигнаа ништо со децении. Азербејџан најавува дека единствениот начин да се стави крај на војната е повлекување на Ерменците од Нагорно Карабах, територија што сите меѓународни институции ја признаваат како дел од Азербејџан, но каде живеат мнозинството Ерменци, кои прогласија независност.

Ерменците не се подготвени да го исполнат тој услов и тврдат дека силите на Нагорно Карабах ќе продолжат да даваат соодветен одговор се додека Азербејџан не престане да провоцира и напаѓа.

Бидејќи овој конфликт е исто така прашање на контрола врз целиот Кавказ, многумина се заинтересирани за исходот, пред се Турција, Русија и Иран. Ерменскиот премиер Никол Пашинјан гледа спас со помош на Русија.

Во интервју за „Билд“, тој изјавил дека верува дека, доколку е потребно, Москва ќе му обезбеди воена помош на Ереван. Договорот меѓу Ерменија и Русија и членството во Организацијата на договорот за колективна безбедност (ООД) подразбира (како и членот 5 од Договорот за НАТО) дека нападот врз една членка подразбира заштита на другите. Во Ерменија има и руска воена база, а Пашинјан потсетува дека имаат и уникатен систем за противвоздушна одбрана.

„Договорот за тој систем многу прецизно предвидува во кои случаи тие вооружени сили можат да се користат со цел да се осигури безбедноста на Ерменија“, рекол ерменскиот премиер.

Иако се води бесна војна меѓу Ерменија и Азербејџан, таа сепак официјално се одвива на територијата на Азербејџан, што, дури и ако сакаат, не им дава можност на Русите да интервенираат. Друга причина зошто Москва е во непријатна ситуација поради овој конфликт се прагматичните и партнерските односи со Баку. Кон ова треба да се додадат и обновените, но сепак нестабилни односи со Турција во Сирија и Либија, заедно со големите економски интереси: „Турски тек“, нуклеарната централа и испораките на системот С-400.

Русија се обидува да го смири конфликтот и да го врати во Минск групата на ОБСЕ, додека нејзините официјални лица и понатаму избегнуваат да ја споменуваат Турција. Податоците за милитантите од Сирија, директно споменувајќи ја Турција, ги презентирал и францускиот претседател Емануел Макрон, од кого претседателот на Азербејџан Илхам Алиев бара извинување поради наводнтешпекулации.

Рускиот претставник во ООН, Василиј Небензја, ја коментирал ситуацијата, велејќи: „Да, Турција недвосмислено го поддржува Азербејџан“. Но, тоа не значи дека сме од другата страна и дека ја поддржуваме Ерменија против Азербејџан. Имаме посебни односи со двете земји“.

Сепак, новинарите вчера биле заинтересирани зошто рускиот претседател Владимир Путин телефонски разговарал три пати со ерменскиот премиер, а ниту еднаш со турскиот и азербејџанскиот претседател, на што неговиот портпарол Дмитриј Песков одговорил дека тоа зависи од распоредот на работата на претседателот и од целесообразноста.

Идејата на Ереван за распоредување руски мировници во Нагорно Карабах исто така не е изводлива. Кремљ одговорил дека „мировниците можат да влезат во оваа област само со согласност на двете страни“ – Ерменија и Азербејџан. Дури и во 1994 година, кога војната била запрена, Азербејџан не се согласувала со таа идеја.

Заедничката изјава на членовите на Минската група на САД, Франција и Русија, како и повиците на германската канцеларка Ангела Меркел да се стави крај на војната, немаат ефект. Во контактите со Ереван и Баку, Москва е за итен прекин на огнот од двете страни, а од вчера активно е вклучен и Иран, разговарајќи со двете завојувани страни и Русија.

Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган отворено и одлучно го поддржува Азербејџан, ставајќи ги односите со Русија на тест на издржливост и зголемувајќи ги влоговите во однос на ЕУ, користејќи ја заканата за ослободување на три милиони бегалци од неговата територија во европските метрополи.

Слични содржини