Дискусијата на европските лидери за иднината на Европа на Бледскиот стратешки форум (БСФ) во средата во голема мера се претвори во расправа за мигрантското прашање што ја дели Европската унија.
На првиот панел на 16 -то издание на БСФ присуствуваа претседателот на Европскиот совет Шарл Мишел, претседателот на Европскиот парламент Давид Сасоли, премиерите на Словачка, Чешка, Словенија, Унгарија, Грција и Хрватска, заедно со државниот секретар на Папата Франциск – Пјетро Паролино, комесарот за демографија и демократија на Европската комисија – Дубравка Шуица и српскиот претседател Александар Вучиќ.
Во воведот на панелот, Сасоли рече дека е разочаран од заклучоците на европските министри за внатрешни работи во вторникот, во кои тие се согласија да се потпрат на соседните авганистански држави за управување со потенцијалниот нов бран мигранти.
Се уште без заедничка мигрантска политика
Министрите нагласија дека не сакаат да го повторат сценариото од 2015 година, кога повеќе од милион мигранти пристигнаа во Европа, па најавија побрза и порешителна акција на Унијата и издвоија 200 милиони евра за хуманитарна помош за Авганистан.
„Видовме земји надвор од ЕУ да нудат гостопримство, но европските земји не го сторија тоа. Не можеме да се преправаме дека Авганистан не е наш проблем, ние учествувавме во таа мисија“, рече претседателот на ЕП, Италијанец од социјалистите, кој неодамна се судри со словенечкиот премиер Јанез Јанша, домаќин на форумот, по ова прашање.
На Сасоли на панелот му се спротивстави грчкиот премиер Киријакос Мицотакис, нагласувајќи дека неговата земја е жртва на европската политика од 2015 година што не смее да се повтори и дека Европа „мора да учи од своите грешки“ и да испрати порака до шверцерите дека не можат да го користат човечкото страдање „повторно …
Сасоли одговори дека ниту една земја не смее да се остави сама поради нејзината географска положба и затоа е потребна заедничка европска мигрантска политика.
„Како националните држави ќе можат сами да се справат со прашањето за мигрантите ако не и дадат нови овластувања на Европа? Ова е прашање на кое сите членки мора да одговорат вистинито“, праша Италијанецот.
Спротивна позиција зазеде унгарскиот премиер Виктор Орбан, потсетувајќи дека во 2015 година тој прв се спротивстави на европскиот концепт за отворени граници, кој „може да го уништи културниот идентитет на Европа“.
„Спорот околу миграцијата создаде многу тешкотии. Ние нема да се согласиме, така што единствениот начин преку кој овој спор нема да го уништи единството на Европа е да го врати суверенитетот на државите да одлучуваат сами“, рече унгарскиот лидер.
Чешкиот премиер Андреј Бабиш ја нарече ситуацијата во Авганистан катастрофа и срамота за Западот и предвиде дека миграцијата ќе се реши преку разговори со Реџеп Тајип Ердоган, турскиот претседател, кого ЕУ го помогна финансиски во замена за запирање на мигрантскиот бран.
Јанша: Непотребни спорови
Премиерот на Хрватска, Андреј Пленковиќ рече дека дебатата фрла добро светло за тоа како се чувствува ЕУ денес, бидејќи во Унијата има различни сојузи.
„Има од нас кои би биле строги кон Турција и оние кои сакаат да најдат решение за миграцијата со неа. Има и такви кои би пронашле нови начини за соработка со Русија и оние кои би биле строги кон неа поради Крим. Некои се за проширување на ЕУ, а некои добиваат алергиска реакција на самото споменување на ова прашање“, рече хрватскиот премиер.
Пленковиќ, исто така, нагласи дека „стратешката загуба на Велика Британија“ се занемарува во Европа.
„Ќе поминат години пред да видиме колку сме изгубиле“, рече премиерот, наведувајќи ја економската сила на земјата, нејзиниот нуклеарен арсенал и правото на вето во Советот за безбедност на Обединетите нации.
Пленковиќ рече дека без пандемијата „Ковид-19“, Европа денес ќе се занимава со зелена економија и четврта индустриска револуција, што ќе биде „дебата за иднината“, додавајќи дека ЕУ мора внимателно да избере кои внатрешни дебати ќе ги води, бидејќи тие го забавуваат најмногу напредокот на Унијата.
Словенечкиот премиер Јанез Јанша, исто така, предупреди на „непотребни спорови во ЕУ“ кои ја окупираат политичката агенда, а Микотакис рече дека „некој што не знае ништо за Европа, гледајќи на денешниот панел, би помислил дека не може да се согласи за ништо“.
Европска воена сила
„Тоа не е точно“, рече грчкиот премиер, додавајќи дека е премалку кажано за европските успеси – одговорот на „Ковид -19“ и економската криза предизвикана од пандемијата или климатската неутралност.
„Европа е уметност на мали компромиси за големи амбиции“, заклучи Микотакис.
Панелистите се согласија за една работа – дека не е доволна само „меката моќ“ на ЕУ, туку дека мора да биде придружена со „тврда моќ“, бидејќи не сите хуманитарни операции и инвестиции допираат до луѓе од трети земји, ако не се во безбедна средина. Шуица, комесар за демографија, предупреди дека токму ова прашање е клучно за секоја идна дебата за европските политики, бидејќи Европа која ќе сочинува само мал дел од светското население не може ниту да дејствува како сила на меѓународната сцена.
Претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел рече дека ЕУ мора да биде подобро подготвена за воена евакуација на своите граѓани во ситуации, како што се случи во Авганистан во последните недели.
„Не ни треба уште еден ваков геополитички настан за да разбереме дека ЕУ мора да стори сé за да добие поголема автономија во донесувањето одлуки и поголем капацитет за дејствување во светот“, рече тој.
Западните земји зависеа од американската војска да ги повлече своите граѓани со авион од Кабул, пренесе Хина.