Македонското општество мора да се обиде да ја разбере Бугарија. Бугарското општество е навистина искрено среќно со Договорот со Македонија пред пет години. Згора на тоа, бугарското општество дури и инстинктивно беше на страната на Скопје во спорот со Атина. Бугарите навистина не чувствуваат огорченост или злоба. Не успеаја тие што сакаат да не поделат. Но, откако пет години подоцна, македонската страна не покажа многу работа за спроведување на договорот, бугарското општество се чувствува донекаде измамено. Се плашам дека може да ја изгубиме таа блискост што ја спомнав, вели бугарскиот политички аналитичар Прван Симеонов во разговор за „Локално“ околу последните превирања за македонско-бугарскиот спор.
Според него, ако трети страни се обидат да бидат медијатори и „се обидат да ни диктираат што да правиме, Бугарите ќе почнат да го сметаат западот како нешто лицемерно“.
-Ова ќе биде услуга на путинизмот, не само во Бугарија, туку и во Северна Македонија. Затоа што ако во Европа се дозволи југоносталгично читање на историјата, тоа е уште еден подарок за проруските амбиции на европскиот континент. Тоа не е добро за самиот македонски народ. Да речеме, четвртина од денешна Бугарија има корени од различни делови на Македонија. Стотици илјади македонски граѓани веројатно имаат и бугарски пасош, т.е. тие докажаа дека нивното потекло е бугарско. Многу поверојатни се оние кои знаат дека основите на двете страни се заеднички, иако тоа не го наведуваат (од различни причини). Имаме заедничка историја, нели е правилно да бидеме блиски и да не се мразиме?, прашува Симеонов.
Тој додава дека палењето на клубот „Ванчо Михајлов“ во Битола доаѓа во лошо време, но смета дека нема да биде пресудно.
-Ваквите провокации се толку очигледни што тешко дека политичарите ќе обрнат внимание на нив. Мислам дека ако резултатите на македонската страна сега не се доволни за да се укине ветото, ќе имаме многу други опции, појаснува аналитичарот.
Најавите за отворањето на македонскиот Устав и внесувањето на Бугарија, за Симеонов е сериозен проблем.
-Не е лесно. Станува збор за сериозна парламентарна расправа и гласање. Но, Македонија веќе е на далеку потежок и поважен пат. Уставното утврдување на правото на зачувување на свеста на вашите предци е важно прашање, но тоа не влијае на современото самоопределување на мнозинството во Северна Македонија, ниту на начинот на кој се нарекува јазикот таму. Идентитетот е самоопределување, а македонскиот устав ја препознава важноста на самоопределувачките заедници. Значи овој амандман е усогласен со Уставот и не треба да биде проблем. Освен ако некоја партија не сака намерно да создава проблеми, потенцира аналитичарот.
За внесувањето на бугарските услови во преговарачката рамка за почеток на преговорите со ЕУ, Симеонов вели дека е многу нејасна и според него, тешко е да се имплементира.
-Се разбира, војната во Украина прави неопходно да се размислува за секакви такви опции, но транзицијата на билатералните прашања во трета земја, а од неа во самиот Брисел, ми се чини многу нејасна опција, а јас не сум сигурно колку е тоа прифатливо за Брисел. Ајде да видиме, истакнува тој.
Аналитичарот смета дека Бугарија навистина сака Скопје да биде во Европската Унија и договорот меѓу двете земји е можен, лесен и неговите барања може да се исполнат буквално за месеци, доколку се има волја.
-Не е тешко да се смени содржината, да се признаат очигледните историски вистини во Мешовитата комисија, да се расветлат процесите од југословенското минато и се разбира, да се препознае државотворната улога на бугарската самосвест. Како што истакна претседателот Пендаровски пред две години дека луѓето како Гоце Делчев се изјаснувале како Бугари, но тоа не ги спречило да се борат за автономија на Македонија и Одрин. Да им успееше тогаш нивната идеја, сега веројатно границите на Балканот ќе беа помали. Да се стремиме кон тоа и сега! Нашата заедничка историја не треба да биде пречка за Скопје, туку нека нѐ обедини!, одговори Симеонов на прашањето што ќе се случи понатаму доколку ветото остане и после јуни.
Н.П.