Потрошувачките цени во Хрватска во јули пораснале за 12,3 отсто во однос на истиот месец лани, што е највисока стапка на инфлација откако Државниот завод за статистика (ДЗС) ги чува овие податоци, а најмногу е последица на поскапувањето на горивата и храната.
Цените на стоките и услугите за лична потрошувачка, мерени преку индексот на потрошувачките цени, пораснале за 0,4 отсто во јули во однос на јуни, додека скокнале за 12,3 отсто во однос на јули минатата година, се наведува во извештајот на ДЗС објавен во средата.
Зголемувањето на цените од 12,3 отсто претставува забрзување во однос на јуни, кога цените пораснаа за 12,1 отсто на годишна основа.
Ова е трет месец по ред како потрошувачките цени растат со двоцифрени стапки.
„Кумулативно, во првите седум месеци индексот на потрошувачките цени се зголеми за 9,1 отсто во однос на истиот период минатата година“, велат аналитичарите на Рајфајзенбанк Австрија (РБА) во својот преглед на извештајот на ДЗС.
Гледано според главните групи од класификацијата ECOICOP, на годишно ниво во јули, најголем пораст на потрошувачките цени во просек е забележан во транспортот од 19,2 отсто и храната и безалкохолните пијалоци за 18,3 отсто.
Цените во рестораните и хотелите пораснале во просек за 16,8 отсто на годишно ниво. Со раст од 14,1 отсто, следуваат цените на мебелот, опремата за домаќинството и редовното одржување на домаќинствата, додека цените на рекреацијата и културата се зголемени за 10 отсто.
Цените на домувањето, водата, струјата, гасот и другите горива се зголемени за 9,7 отсто, а облеката и обувките за 5,5 отсто.
„Очекуваме дека покачените, двоцифрени стапки на раст ќе останат присутни во наредните месеци, додека одредено мало опуштање може да се забележи како што се приближува крајот на годината“, наведуваат аналитичарите на РБА.
Тоа, сметаат тие, главно ќе биде последица на ефектот од базниот период и во помала мера на забавувањето на економската активност.
„Всушност, не очекуваме пад на цените на енергијата и храната, туку само забавување и евентуално стабилизирање на моментално покачените нивоа. Затоа, според нашата проценка, Хрватска во 2022 година ќе забележи највисока стапка на инфлација во својата понова историја“, наведуваат аналитичарите на РБА, кои очекуваат просечна инфлација од 9,2 отсто оваа година, а можеби и повисока.
Сметаат дека дел од инфлаторните притисоци ќе се пренесат и за следната година.
„Во услови на континуирани геополитички тензии, сосема е веројатно дека цените на енергијата ќе останат покачени, но административното ограничување на цените мора да се олабави во одреден момент, што ќе доведе до одложено зголемување на цените на одредени производи и услуги“, заклучуваат аналитичарите на РБA.