Соединетите Американски Држави денеска официјално се приклучија на УНЕСКО, кој го напуштија под претседателство на Доналд Трамп, со плебисцитна поддршка на земјите-членки на Организацијата за образование, наука и култура на ОН, со седиште во Париз, и покрај противењето на Русија и Кина
За ова американско враќање гласаа околу 132 земји, 15 беа воздржани, а десет беа против.
„Навистина сме среќни со оваа поддршка. (…) За нас е толку важно да бидеме дел од оваа мултилатерална организација“, и „чест е да се реинтегрираме“, коментира за АФП амбасадорката на САД во Франција, Дениз Бауер.
„Ова е голем ден, историски момент“, изјави за новинарите генералниот директор на УНЕСКО Одреј Азулај, нагласувајќи „исклучително јасен одговор, со повеќе од 90 отсто од гласовите на присутните членови“.
Голем дел од нивните претставници изразија задоволство по гласањето. Сите внатре (во УНЕСКО) е многу подобро“, рече аргентинскиот дипломат. „Ова враќање го зајакнува мултилатерализмот“ и финансиите на организацијата, рече шпанскиот дипломат.
Неколку земји како Иран, Сирија, Кина, Северна Кореја и особено Русија го изразија своето начелно противење. Конкретно, руската делегација инсистираше на некои процедурални точки и нацрт-амандмани за забавување на дискусиите.
„Во овој искривен простор, оние кои ја бранат демократијата и владеењето на правото почнуваат да не наведуваат да ги прекршуваме тие правила и да ги узурпираат привилегираните права“, рече руски дипломат, тврдејќи дека САД мора целосно да ги платат своите долгови кон УНЕСКО пред повторно да се приклучат, додека Вашингтон предлага тоа да се прави постепено.
„Начинот на кој САД го бараа ова враќање не е прифатлив“ и е сличен на „кршење на духот на Уставот“ на оваа институција, критикуваше иранскиот дипломат од негова страна.
Вашингтон го напушти УНЕСКО во октомври 2017 година, осудувајќи го, како што рече во тоа време, „постојаната анти-израелска пристрасност на институцијата“. Ова повлекување, придружено со повлекување на Израел, беше ефективно од декември 2018 година.
Од 2011 година и приемот на Палестина во УНЕСКО, Соединетите Американски Држави, тогаш предводени од Барак Обама, го стопираа целото финансирање на оваа организација на ОН, што беше голем чекор назад за неа, бидејќи американските придонеси претставуваа 22 отсто од нејзиниот буџет.
Шефот за надворешна политика на САД, Антони Блинкен, во март рече дека отсуството на САД и овозможи на Кина да надвладее повеќе од Соединетите Држави на правилата за вештачка интелигенција (ВИ), кога УНЕСКО ја издаде својата Препорака за етика на вештачката интелигенција од 2021 година.
Долгот на САД кон организацијата на ОН посветена на културата, науката и образованието денеска достигнува 619 милиони долари, повеќе од годишниот буџет на УНЕСКО кој се проценува на 534 милиони долари.