Дали помалиот круг на пријатели може да биде тајната за долг живот? Истражувањата покажуваат дека многу видови, вклучително и луѓето и животните, се повлекуваат од социјалните активности како што стареат. Овој феномен, познат како „социјално стареење“, може да има еволутивни предности. Новото истражување на Центарот за истражување на однесувањето на животните на Универзитетот во Ексетер покажа дека намалувањето на социјалните контакти може да помогне во зачувувањето на здравјето, пишува New York Post.
Научниците проучувале група возрасни женски мајмуни резус макаки за да ја истражат врската помеѓу стареењето, социјалните врски и здравствените ризици. Тие користеа модели на социјалните мрежи за да ја измерат „општествената централност“ – вкупниот број на социјални партнери и времето поминато во дружење. Комбинирајќи ги овие податоци со симулации на заразни болести, истражувачите анализираа дали помалку социјални врски може да го намалат ризикот од инфекции, особено кај постарите лица и имунокомпромитирани.
Резултатите покажаа дека постарите макаки кои имале помал социјален контакт имале помали шанси да заболат од заразни болести, што укажува на „заштитен ефект“ на социјалното повлекување во староста. Ерин Сиракуза, коавтор на студијата од Центарот за истражување на однесувањето на животните, истакнува: „Нашето истражување сугерира дека намалувањето на социјалниот контакт кај постарите животни, вклучително и луѓето, има силна приспособлива предност.
Кај постарите, имунолошкиот систем слабее, зголемувајќи го ризикот од инфекции. Сепак, анализата покажала дека постарите макаки се разболуваат поретко од нивните помлади. „Оваа рамнотежа помеѓу придобивките и трошоците се менува во текот на животот, што може да доведе до промени во социјалното однесување“, објаснува Сиракуза, „Иако постарите поединци се поподложни на болести, податоците покажаа дека постарите макаки претрпеле помалку инфекции од помладите“.
Авторите на студијата предупредуваат дека иако намалувањето на социјалните интеракции го намалува ризикот од инфекција, постојат инфекции кои можат да се пренесат дури и при многу краток контакт. Слично однесување е забележано кај луѓето. Според истражувањето од 2022 година на 2.000 Американци на возраст од 55 и повеќе години, 75% од испитаниците рекле дека нивниот социјален круг се намалува со возраста, а речиси половина (48%) ги прекинале пријателствата со најмалку три лица во последните две години.
Иако помалиот социјален круг може да го намали ризикот од болести, целосната изолација носи бројни здравствени проблеми. Светската здравствена организација ја прогласи осаменоста како сериозна закана за здравјето, споредлива со пушењето 15 цигари дневно. Долготрајната изолација е поврзана со анксиозност, депресија, ослабен имунолошки систем, срцеви заболувања, па дури и намален волумен на мозокот.
Заклучокот од истражувањето сугерира дека оптимално решение е да се намалат, но не и целосно да се елиминираат социјалните интеракции, со цел да се постигне рамнотежа помеѓу намалување на ризикот од болести и зачувување на менталното здравје.