Уставниот суд на 11 декември ќе одлучува за судбината на Законот за употреба на јазиците. Претходно, на 2 октомври беше откажана седницата на која требаше да се донесе одлуката, поради „чувствителноста на ситуацијата со укинувањето на балансерот“.
Овој предмет се состои од вкупно 13 иницијативи и политички партии, иницирани од ВМРО-ДПМНЕ, Левица, како и организации и професори од граѓанскиот сектор.
Пред неколку месеци, претседателот на Уставниот суд, Дарко Костадиновски најави дека ќе биде закажана седница на која ќе се разговара за укинување на три члена од Законот за примена на јазиците кои се однесуваат на албанскиот јазик. Иницијативата на Костадиновски беше директно поддржана од премиерот Христијан Мицкоски, но и од албанската коалиција ВЛЕН, која, како што велат, обезбедила законот да не биде укинат, туку само од некои членови. Според нив, тоа ќе ја отвори Пандорината кутија во државата.
-Законот за употреба на јазиците не може да се укине, вака рече првиот вицепремиер и министер за животна средина, Изет Меџити на крајот на септември. Тој порача дека дека законот треба да се унапреди бидејќи и тогаш не е целосен, алудирајќи на терминот 20% за албанскиот јазик. Тој споменува три члена од законот, кои се однесуваат на униформите на полицијата и Армијата, банкнотите и судските постапки.
„Доколку условно се бришат овие три члена, ќе видиме една политичка состојба за да дебатираме за закон кој ќе го унапредува албанскиот јазик, но ќе биде и во согласност со Уставот, со цел да не оставиме простор во иднина некој да го толкува како што сака. Но сакам да заокружам дека не се загрозува албанскиот јазик како службен. Тој е дел од правниот систем. Значи како што останал. Во Влада се користи, во Парламент и во институциите“, кажа тогаш Меџити.
Од друга страна, на укинувањето на овие членови од законот остро се противи Демократската унија за интеграција. Порачаа дека тоа се „игри со албанскиот јазик и балансерот како намерни сценарија на власта за провокација“. Партијата смета дека отворањето на вакви теми и секоја евентуална одлука во насока на кршење на механизмите и правата што произлегуваат од Охридскиот договор, не е ништо друго освен враќање на Македонија во времето пред Охридскиот договор. Овие изјави и постапки се вистинските сценарија за провокација и јасно покажуваат кои се тие што сакаат и предизвикуваат меѓуетнички тензии.
Неодамна оваа тема повторно се најде во центарот на вниманието на јавноста, откако косовскиот премиер Албин Курти на прес-конференција со неговиот македонски колега Мицкоски, рече дека не постои закон за употреба на албанскиот јазик во Македонија, што предизвика бројни критики.
Недолго потоа, Мицкоски во интервју за една косовска телевизија изјави дека никој во Македонија не е против албанскиот јазик и дека ставот на албанскиот јазик е вештачка тема која „сенките од минатото се обидуваат да ја наметнат бидејќи немаат друга тема“.
Тој потсети дека Законот за јазици е веќе пет години во фиоката на Уставниот суд и дека токму во мандатот на неговата влада оваа тема повторно е на дневен ред.
Во тензична и бурна атмосфера македонското Собрание во 2018 година го донесе Законот за јазици. Законот предизвика многу реакции во и надвор од парламентот. Со законот се предвидува во сите органи на државната власт, како централни институции, јавни претпријатија, агенции, дирекции, установи и организации, комисии и правни лица што вршат јавни овластувања, службен јазик освен македонскиот јазик и неговото писмо, да биде и албанскиот јазик.