Европската унија реагираше по измамите и нерегуларностите на изборите во декември 2023 година во Србија. Јасно се одлучи против режимот на Александар Вучиќ, „исфрлајќи“ бројни извештаи кои ги поддржуваа тврдењата на опозицијата и на граѓанското општество за недемократскиот карактер на власта.
Исто така, во последно време таа се осврна на терористичкиот напад во Бањска на северот на Косово, ги осуди нападите врз новинарите, неусогласеноста на надворешната политика со европската, во контекст на одбивањето да се отворат нови поглавја во пристапувањето. процес.
Но, во времето кога започна најголемиот бунт против режимот, а по падот на настрешницата во Нови Сад, смртта на 15 лица и одбивањето на властите да преземат одговорност на соодветен начин, според критериумите на голем дел од јавноста, и кога се блокирани повеќе од 50 факултети, кога опозицијата речиси секој ден ги блокира институциите, наративот што преовладува во однос на ЕУ е дека таа замижува пред сите несреќи што го снашле локалното општество.
За тоа како лидерите на ЕУ реагираат на последната општествено-политичка криза во Србија, соговорниците на Данас се согласуваат дека се внимателно се следи, но и дека не би било реално да се очекува ЕУ во овој момент да има какви било реакции кои би довеле на пролог на бунтовниот дел од народот.
– Се разбира, Европската унија многу внимателно следи се што се случува во една земја, а тоа не е само фраза. Но, ЕУ не набљудува од гледна точка на емоции, т.е. дали некој ја „сака“ или „не сака“ власта, во случајов претседателот на Србија, ги интересира само дали функционираат институциите, дали има правна држава, дали е можно граѓаните објективно да се информираат за што се случува и дали властите ги почитуваат стандардите за човекови права на кои Србија се обврза – изјави за Данас Горан Милетиќ, директор на Civil Rights Defenders за Европа.
Во случај на протести, додава тој, се загрижени дека сето горенаведено не е така – ниту има транспарентност и одговорност за падот на настрешницата во Нови Сад, ниту пак сите граѓани можат да имаат објективни информации за тој настан и последователниот протести, а тие секако се, вели тој, најнеприфатлив факт е дека имало злоупотреби на овластувањата од страна на полицијата, неиспитани наводи за тортура и многу случаи на апсења за кои немало потреба.
– Сè на сè, постапките на властите во однос на протестите и темата на протестите секако ќе бидат во фокусот на Европската комисија и Европскиот парламент. Исто така, повторно промовирање на наративот за странски платеници, предлог закон за регистар на странски агенти, без разлика што нема да се усвои, како и таблоидни кампањи против речиси секоја јавна личност која ги критикува постапките. на власта на кој било начин, се гледа како особено негативно – посочува нашиот соговорник.
Според него, голем дел од оние кои се занимаваат со Србија во Брисел сметаат дека сето тоа е целосно контрапродуктивно, особено сега кога се разговара за отворање на кластерот 3 и дека шансите за тоа сега се сосема мали.
Софија Тодоровиќ, новинарка на EWB, за Данас вели дека европските институции секако внимателно следат што се случува во Србија во последните денови.
– Конкретни реакции од ЕУ би можеле да очекуваме само доколку режимот реши да дејствува порепресивно кон студентите и кон оние граѓани кои протестираат. Она што ќе биде важно за Европската Унија е како правосудните органи ќе го третираат она што се случи во Нови Сад, особено поради коруптивниот карактер на владините работи – истакнува нашиот соговорник.
Дел од земјите-членки на Европската унија се свесни дека Србија е во политичка криза и последните настани ги гледаат како продлабочување на таа криза, која започна многу пред спорните декемвриски избори, додава тој.
– Сепак, да се очекува дека позицијата на претседателот на Србија меѓу лидерите на ЕУ ќе биде загрозена поради студентските блокади и актуелните протести не е реално – заклучува Софија Поповиќ.