Компанијата Мета која е сопственик на Фејсбук и Инстаграм најави дека драстично ќе ги промени правилата за прегледување на содржините на тие социјални мрежи. Накратко, ќе ја укинат проверката на фактите и тимовите кои ја проверуваа вистинитоста на објавите и ќе ги заменат со таканаречените „белешки на заедницата“, попознати како „community notes“ кои ќе ги пишуваат самите корисници. Ваков систем веќе се користи на „X“. Овие промени значително ќе го променат начинот на модерирање на објавите, видеата и другите содржини на Фејсбук, Инстаграм и претставуваат голема промена во Мета.
Причината за оваа промена? Дел од светските експерти сметаат дека одлуката на Закерберг е поради бизнис, но и од политичка природа. Во очите на аналитичарите, целта е да се добие наклоност на претстојната администрација на Доналд Трамп. Потсетете се дека Трамп и другите републиканци беа остри критичари на Мета за време на кампањата, дури и го обвинуваа Закерберг за заговор за време на претседателските избори во 2020 година.
Дел од домашните експерти посочуваат ова се смета за дополнителна политизација на платформите на Мета и значително намалување на стандардите за заштита на корисниците од пропаганда и дезинформации. Според комуникологот Сеад Џигал, системот за проверка на факти кој тие го практикуваа досега беше далеку од совршен, но ваквиот потег е чекор во погрешна насока во смисла на правење компромиси со политичките чинители и угодување на нивните желби и планови како треба да функционираат социјалните мрежи.
Сеад Џигал
-Ова е голем удар и за Мета и Цукерберг лично, со тоа што факт-чекерите се означени како политички пристрасни и секако со тоа што во план е примена на моделот на Х на Илон Маск за модерирање на содржините. Во промените кои Мета ги најави планирано е и вклучување на познати подржувачи на Трамп во управниот одбор на компанијата, како и преместување на некои тимови на Мета од Калифорнија во Тексас, идентично на потезите на Илон Маск со Х, Тесла и Спејс Икс, вели Џигал во разговор за „Локално“.
Kако и да е, ваквото покажување лојалност кон Трамп (и Маск), додава соговорникот, е дел од прилагодувањата на бизнис секторот по изборите во САД и т.н. републикански и конзервативен бран кој ја зголеми својата политичка моќ и не се невообичаена појава за нивното поднебје.
-Овој пат тоа ќе биде различно искуство бидејќи ќе се одрази посилно на глобален план преку овие дигитални платформи и ќе влијае врз воспоставувањето на нормите и стандардите за функционирање на социјалните мрежи глобално, истакнува комуникологот.
Според него, по изборите во САД се бележи голем пад на следењето на политичките вести и содржини, што веројатно ќе се одрази дополнително и врз социјалните мрежи на Мета, особено во делот на корисниците кои се сметаат за полиберална публика и корисници.
-Со ова некако се заокружува целиот постапен процес од популаризација, комерцијализација до целосна политизација на социјалните мрежи, што беше случај со масовните медиуми и претходно, пред сѐ со печатот и со телевизијата. Добро е што ваквите промени донекаде ќе ја разбијат илузијата дека социјалните мрежи можат самостојно да гарантираат демократски стандарди и корисен општествен дијалог. Се работи за многу подлабоки процеси како дел од културата за кои не е доволно само да се има напредна технологија за комуницирање, заклучува Џигал во својата анализа.
Веста за напуштањето на Мета на „факт-чекерите“ доаѓа во време на поширока очигледна идеолошка промена надесно во првите редови на Мета. Само два дена претходно, компанијата објави дека сојузникот на Трамп и извршен директор на УФЦ, Дејна Вајт, ќе се приклучи на одборот заедно со уште двајца нови директори.
Закерберг на тој начин го објави назначувањето на Вајт, како и Чарли Сонгхерст, технолошки инвеститор кој ја советува Мета за вештачка интелигенција и Џон Елкан, извршен директор на Eгзор, холдинг компанија која поседува неколку автомобилски и други брендови. Во објава на Фејсбук, Закерберг напиша: „Има огромни можности пред вештачката интелигенција, мобилната технологија и иднината на социјалните мрежи, а нашиот одбор на директори ќе ни помогне да ја реализираме нашата визија“.
Со додавањето на нови членови, бордот на директори на Мета сега има 13 директори, вклучувајќи го и Закерберг.
Вчера основачот на Мета најави нагло слабеење на умереноста на содржината. „Време е да се вратиме на нашите корени на слободното изразување на Фејсбук и Инстаграм. Владата и традиционалните медиуми се повеќе се движат кон цензура. Многу од тоа е очигледно поврзано со политиката. Изградивме многу сложени системи за модерација на содржината. Но, проблемот со сложените системи е што тие прават грешки. Дури и ако случајно цензурираат 1 процент од содржината, сепак тоа се милиони луѓе. Дојдовме до точка каде што има премногу грешки и цензура“, продолжи Закерберг, ветувајќи дека „ќе ја врати слободата на изразување на нашите платформи“.
Според него, Фејсбук и Инстаграм ги поедноставиле своите политики за регулирање на содржината. Директорите на социјалните мрежи имаат намера да „отстранат многу од ограничувањата за теми како што се имиграцијата или полот што не се усогласуваат со мејнстрим медиумскиот дискурс“.
Според него, сега автоматските филтри на Мета ќе блокираат само сериозни прекршувања, а на корисниците ќе им се верува да ги идентификуваат помалите.
„Проблемот е што филтрите прават грешки. Тие блокираат премногу содржини што не треба. Со нивното враќање назад, имаме намера значително да ја намалиме количината на цензура на нашите платформи“, рече Закерберг.
Од што се откажува Мета:
1. Проверка на факти
2. Ќе ги поедностави упатствата за содржината и ќе отстрани некои ограничувања за теми како што се имиграцијата и полот кои едноставно не се во допир со реалноста на мејнстрим дискурсот.
3. Го менува начинот на кој ги спроведуваме нашите правила за да ги намалиме грешките, кои претставуваат најголем дел од цензурата на нашите платформи.
4. Ќе врати јавна содржина. Во еден момент, заедницата побара да се прикажува помалку политика бидејќи темата беше премногу вознемирувачка. Престанаа да препорачуваат вакви објави.
5. Ќе ги премести тимовите за доверба, безбедност и модерирање на содржината од Калифорнија во Тексас.
6. Ќе работи со претседателот Доналд Трамп за да им се спротивстави на владите кои тргнуваат по американските компании за да наметнат уште поголема цензура.
Н.П.