Во Македонскиот народен театар во Скопје, по повод Денот на Свети Сава, националниот празник на српската заедница во Македонија, се одржа Светосавската академија, на која присуствуваа највисоките претставници на Македонија, Србија, Република Српска и Црна Гора.
На почетокот на академијата беа интонирани националните химни на Србија и Македонија, а настанот го отвори вицепремиерот на Владата и министер за односи со заедниците, Иван Стоилковиќ.
„Искрено, мислев дека минатата година, кога не посети претседателот Вучиќ, го достигнавме врвот и дека не може да биде ништо подобро од тоа, но за моја среќа, сè уште може да биде подобро, а доказ за тоа е присуство на српскиот патријарх г. Порфири. Срцето ми е полно, пресреќен сум и задоволен што со присуството на патријархот добивме поддршка за сите 18 години колку што го правиме ова“, рече Стоилковиќ.
Тој упати пораки за поддршка до претседателот Вучиќ, да продолжи со политиката на мир и стабилност, бидејќи тоа е исклучително важно за Србија и за целиот регион.
Тој посочи дека присуството на значајни личности од Србија и Македонија, Република Српска и Црна Гора покажува колку е важен овој настан.
Српскиот патријарх Порфирије во своето обраќање истакна дека денешниот ден е голем благослов за сите.
„Се собравме овде за да потврдиме дека Господовите патишта се навистина прекрасни, чудесни, неразбирливи и благословени. Ние сме генерација која е благословена. Денес, во ова славно и царско Скопје, доживеавме да се собереме заедно со највисоките функционери на Македонија, Србија и Република Српска за да ја прославиме 850-годишнината од раѓањето на Свети Сава, првиот поглавар на независната православна црква“, рече патријархот Порфириј.
Тој истакна дека Свети Сава ги собрал овде, да го продолжат неговото дело и смело да продолжат по Господовиот пат по кој тргнале.
„Ние, по патот што ни го покажа Свети Сава, денес се стремиме токму со примерот и во духот на Свети Сава, да изградиме најдобри можни односи со сите и да градиме пријателство со сите“, рече поглаварот на СПЦ.
Премиерот Христијан Мицкоски порача дека празникот Свети Сава е ден „што ги обединува срцата на сите кои ја препознаваат вредноста на духовноста, образованието и хуманоста, симбол на српскиот народ, но и на универзалната вредности кои сите ги почитуваме, мир, љубов и заедничка желба за напредок“.
Тој посочи дека духовните и културните симболи на народите во Македонија и Србија се Свети Климент Охридски и Свети Сава.
„Тие се столбови на нашите национални идентитети, личности чие наследство е темел на образованието, духовноста и културниот развој“, потенцира Мицкоски.
Додаде и дека Свети Сава ги поставил темелите на СПЦ и бил клучен фактор за зајакнување на српскиот национален и духовен идентитет.
„Како архиепископ не само што ја организираше црквата туку и ја поврза со образованието, создавајќи основа за културен напредок на српскиот народ. И Свети Климент и Свети Сава ја сфатија моќта на знаењето и духовноста како средства за создавање посилни заедници. Нивните дела не се само симболи на минатото, туку и патоказ за иднината, признавајќи ја важноста на образованието, писменоста и духовното единство“, кажа Мицкоски.
Визијата на овие двајца светци е и визија на два народа.
„Токму оваа визија не повикува денес да ги почитуваме нивните имиња не само како дел од нашата историја туку и како патоказ за патот што заедно го градиме како соседи, пријатели и партнери“, потенцира Мицкоски.
Тој рече дека Македонија и Србија имаат длабоко вкоренети историски врски кои не се само политички или економски по природа, туку и се братски, културни и духовни. Според премиерот, економската соработка е основа за поврзување на двете земји.
„Македонија и Србија имаат огромен потенцијал да создадат нови економски можности преку развој на инфраструктурата, зголемена трговска размена и поддршка за заеднички проекти и со заедничка работа можеме да ја зајакнеме нашата конкурентност на регионалниот и европскиот пазар“, рече Мицкоски.
Претседателот на Собранието на Црна Гора, Андрија Мандиќ, истакна дека со денешната церемонија во Скопје се испраќаат пораки за мир и единство и дека по овој пат мора да се оди.
„Додека го славиме овој фестивал, да се потсетиме дека нашата најголема сила лежи во нашата духовност, ликот на Свети Сава ни покажува дека можеме да ги надминеме сите предизвици“, рече Мандиќ.
Претседателот на Република Српска, Милорад Додик изјави дека вечерва во Скопје е централната комеморација за Србите кои, како што рече, „одамна ќе го изгубеле идентитетот да не беше Свети Сава“.
„Најдовме начин, она што е Свети Сава, нашиот дух, да се издигне и да продолжи понатаму и да ги освојува нашите вредности. Сакаме да живееме во мир и хармонија со македонскиот народ. И уште еднаш благодарам на македонската држава што на нашиот народ, на Србите, им ја даде слободата за која до неодамна не можевме да зборуваме. Би сакале да го видиме ова во други земји и други држави“, рече Додик.
На свеченоста на српскиот министер за култура Никола Селаковиќ му беше врачена „Светосавската повелба“, која ја доделува српската заедница.
Како што беше истакнато, Селаковиќ најдобро ги разбирал српско-македонските односи, а вратата му била секогаш отворена.
„Исклучително сум почестен од можноста да зборувам вечерва и уште повеќе од признанието што ми беше доделено. Морам да признаам дека чувствувам огромна радост и чест за ова признание. Исто така, морам да кажам дека вечерва, поради сето ова, морам да признаам, и јас се чувствувам нервозен. Затоа што зборуваш пред патријарх, српски, пеќски, и пред архиепископ, македонски, охридски, пред толку голем број функционери од Македонија, од Србија и од Република Српска и Црна Гора, така што не ми пречи ако во мојот говор преовладуваат емоциите над разумот, бидејќи кај нас Србите спомнувањето на името на Свети Сава буди емоции и го раздвижува разумот“, рече министерот Селаковиќ.
Тој ја посвети „Светосавската повелба“ на српскиот претседател Александар Вучиќ, човекот кој, како што вели, му овозможил да се бори за српскиот народ и кој прв го предложил за министер.
Свечената Академија Свети Сава беше заокружена со настап на Првото белградско пејачко друштво, драмскиот уметник Слободан Кустиќ, академскиот музичар Данијела Веселиновиќ, оперската пејачка Љубица Вранеш и оперскиот мајстор на Народниот театар во Белград Драгољуб Бајиќ, како и уметничкиот ансамбл при Министерството за одбрана на Република Србија „Станислав Бинички“.