Повеќе од 400 истакнати британски уметници и културни институции – вклучувајќи ги Пол Мекартни, Дуа Липа, Колдплеј, Иан Мекелен и многу други – напишаа отворено писмо во кое го повикуваат премиерот Кир Стармер да ги заштити авторските права на креаторите и да спречи законски измени што би им дозволиле на технолошките компании да користат креативни дела без дозвола.
Уметниците предупредуваат дека предлогот на владата ги загрозува темелите на нивната професија и иднината на целиот креативен сектор, бидејќи би им овозможил на компаниите што развиваат вештачка интелигенција да учат од содржина заштитена со авторски права – без согласност на авторот.
„Авторските права не се техничка формалност, тие се она што ја прави нашата работа одржлива“, се вели во писмото. „Ако дозволиме нашите дела да станат бесплатна суровина за неколку моќни технолошки компании, ја губиме можноста за раст, нашите приходи, глобалниот углед на Велика Британија во креативните индустрии – и секоја шанса технологијата на иднината да ги почитува нашите правила и вредности.“
Во писмото, тие ја повикуваат владата да прифати амандман на законот за податоци предложен од членот на Домот на лордовите, Бибан Кидрон, познат активист за дигитални права. Нејзиниот предлог бара од компаниите за вештачка интелигенција транспарентно да откријат кои специфични дела заштитени со авторски права ги користеле при обуката на своите модели, пишува „Гардијан“.
„Ги повикуваме сите пратеници, без оглед на партиската припадност, да го поддржат британскиот креативен сектор.“ „Нашата работа не е нешто што државата може едноставно да го предаде на трети страни“, велат уметниците. Меѓу потписниците се Елтон Џон, Ени Ленокс, Жанет Винтерсон, Казуо Ишигуро, Националниот театар, Музејот на визуелни уметности Тејт, како и Здружението на новински медиуми, кое претставува повеќе од 800 медиуми.
Владата се спротивставува, индустријата возвраќа
И покрај растечкиот јавен притисок, британската влада досега одбиваше да го поддржи амандманот на Кидрон, наведувајќи дека законските измени треба да се разгледаат преку постојниот процес на консултации.
Според сегашниот предлог, компаниите за вештачка интелигенција би биле слободни да користат заштитена содржина, освен ако авторите експлицитно не наведат дека не сакаат да го сторат тоа – и тоа преку систем кој сè уште не е дефиниран. Критичарите го нарекуваат таков модел „нефункционален“ и „нефер“, особено за млади и неафирмирани автори.
Продуцентот Џајлс Мартин, син на легендарниот продуцент Џорџ Мартин, за „Гардијан“ изјави: „Кога Пол Мекартни ја напиша „Yesterday“, размислуваше како да ја сними, а не како да спречи некој да ја украде. Очекувањето од секој млад автор сам да се бори против системот едноставно не е реално.“
Кидрон нагласува дека овој апел не е наменет да го запре развојот на вештачката интелигенција, туку да обезбеди фер правила на играта и одржлива иднина за креаторите.
Генеративните модели на вештачка интелигенција – како што се ChatGPT или Suno – бараат огромна количина на податоци, извори и примери од постоечки извори за да функционираат. Овие извори често вклучуваат онлајн книги, музика, видеа, статии од весници и друга авторска содржина. Поддржувачите на амандманот бараат систем за лиценцирање, во кој употребата на креативно дело би била јасно договорена и праведно платена.
Четири можни опции, ниту една не е усвоена засега
Моментално се разгледуваат четири потенцијални насоки: одржување на статус кво, воведување обврска за барање лиценца за користење на авторски дела, дозволување автоматско користење без можност за откажување, сегашниот модел на „откажување“ во кој авторот мора конкретно да изјави дека не сака неговото дело да се користи – иако не постои јасен механизам за тоа.
Владата поднесе свој амандман со кој се обврзува да спроведе економска анализа на ефектите од законските измени, но од канцеларијата на министерот за дигитални работи Питер Кајл протекоа информации дека системот за „opt-out“ повеќе не е претпочитана опција.
Портпаролот на владата изјави: „Актуелната неизвесност околу спроведувањето на авторските права го попречува развојот и на секторот за вештачка интелигенција и на креативните индустрии.“ Ова мора да се реши, но нема да се воведе никаква промена сè додека не бидеме сигурни дека тоа е во интерес на креаторот.