Денес сме преплавени со совети за тоа кои додатоци во исхраната „треба“ да ги земаме за подобро здравје. Билните и диететските додатоци станаа многу популарни, благодарение на сè поагресивното рекламирање на социјалните мрежи и во продавниците.
Но, многу луѓе почнуваат да ги земаат без претходно да се консултираат со лекар, иако истражувањата покажуваат дека некои од овие додатоци – особено во поголеми дози – можат сериозно да го оштетат здравјето, особено функцијата на црниот дроб.
Студија од 2024 година спроведена на Универзитетот во Мичиген разгледала шест додатоци во исхраната и открила дека три се потенцијално штетни за црниот дроб. Еве за кои се работи
Екстракт од зелен чај
Иако листовите од зелен чај се сметаат за исклучително корисни за здравјето, екстрактот од зелен чај во форма на додатоци во исхраната може да биде ризичен во големи количини. „Journal of Dietary Supplements“ објави дека високиот внес на соединение наречено епигалокатехин галат (EGCG), кое се наоѓа во зелениот чај, може да го оштети црниот дроб.
Ова не значи дека треба да престанеме да пиеме зелен чај – умерените количини не се опасни – но експертите предупредуваат на претпазливост со додатоците во исхраната: „Високите дози на екстракт од зелен чај може да направат повеќе штета отколку корист“, се наведува во студијата, пишува SheFinds.
Куркума (со црн пипер)
Куркумата е позната по своите антиинфламаторни ефекти, но кога се зема во форма на додаток – особено во комбинација со црн пипер – може да предизвика проблеми со црниот дроб. Гастроентерологот д-р Дина Халегуа-ДеМарцио изјави за „Jefferson Health“: „Забележавме воспаление на клетките на црниот дроб кај пациенти кои земале куркума во комбинација со црн пипер“.
Таа објасни дека комбинацијата го менува начинот на кој телото ја апсорбира куркумата: „За некои луѓе, една капсула куркума со pибер е исто толку ефикасна како земање 20 капсули само куркума“. Куркумата во готвењето е безбедна, но додатоците во исхраната во високи дози можат да бидат ризични.
Црвен квасен ориз
Црвениот квасен ориз често се зема за намалување на холестеролот, но според клиниката Мајо, може да содржи соединение монаколин К – истата активна состојка што се наоѓа во некои лекови за холестерол – што може да предизвика оштетување на црниот дроб кај подложни лица. „Земањето црвен квасен ориз со одредени лекови и други додатоци може да го зголеми ризикот од оштетување на црниот дроб“, предупредуваат експертите.
Бидејќи овие додатоци не се строго регулирани и можат да варираат во составот, важно е да се консултирате со лекар пред да ги користите и да ги избегнувате ако консумираме алкохол или други потенцијално штетни супстанции за црниот дроб.
„Не секој црн дроб ќе биде оштетен. Сè зависи од пациентот, другите додатоци што ги зема и нивните лекови“, вели водечкиот автор на студијата од Универзитетот во Мичиген, д-р Алиса Лихитсуп, за „Very Well Health“. Тој додава дека ефектите од овие додатоци е тешко да се предвидат.
Пред да се одлучите за каков било додаток во исхраната што се појавува на социјалните мрежи, клучно е да разговарате со вашиот лекар за тоа како тој може да влијае на вашето тело.