Војната меѓу Израел и Иран во моментов е ограничена само на овие две земји. Остатокот од светот повикува на воздржаност. Но, што ако овој конфликт дополнително ескалира и се прошири надвор од овие земји? Би-Би-Си одговори на ова прашање посочувајќи некои од најлошите можни сценарија.
Вклученоста на Америка
Иран е убеден дека САД го одобриле или барем премолчено го поддржале израелскиот напад, и покрај американските негирања. Оваа земја е во состојба да ја нападне Америка низ целиот Блиски Исток, таргетирајќи ги, на пример, нејзините специјализирани воени кампови во Ирак, воените бази и дипломатските мисии.
Милитантните групи Хамас и Хезболах, кои се сметаат за ирански прокси групи, можеби се ослабени, но нивните членови во Ирак се вооружени и недопрени. Плашејќи се од вакви напади, САД повлекоа дел од својот персонал. Тие го предупредија Иран за последиците ако нападне американски цели.
Што може да се случи ако американски државјанин биде убиен, на пример, во Тел Авив или некаде на друго место? Американскиот претседател Доналд Трамп може да биде принуден да дејствува. Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху долго време се сметаше за човек кој сака да ги вклучи САД за да му помогнат да го победи Иран.
Воените аналитичари се на мислење дека само Америка има бомбардери и бомби за разбивање бункери што можат да продрат во најдлабоките ирански нуклеарни објекти, особено во градот Фордоу. Трамп им вети на своите поддржувачи дека нема да ги започне таканаречените вечни војни на Блискиот Исток. Но, многу од неговите републиканци ја поддржуваат израелската влада и нејзината позиција дека е дојдено време за промена на режимот во Техеран.
Доколку САД станат активен учесник во оваа војна, тоа би било масовна ескалација со долги, потенцијално разорни последици.
Вклучување на земјите од Заливот
Доколку Иран не успее доволно да оштети воени и други цели во Израел, секогаш има можност да изврши ракетни напади врз полесни цели во земјите од Заливот, првенствено оние за кои верува дека им помагале и ги поттикнувале неговите непријатели со години.
Постојат многу енергетски и инфраструктурни цели во овој дел од светот. Вреди да се напомене дека Иран беше обвинет за напад врз саудиските нафтени полиња во 2019 година, а дека во 2022 година јеменските Хути, поддржани од Иран, нападнаа цели во Обединетите Арапски Емирати. Подоцна, се случи еден вид помирување меѓу Иран и одредени земји во регионот.
Но, тие земји се оние каде што се наоѓаат американските бази. Некои од тие земји дискретно помогнаа во одбраната на Израел од ирански ракетен напад минатата година. Доколку Заливот биде нападнат, тогаш би можел да побара од САД и Израел да го бранат.
Неуспехот на Израел
Што ако израелскиот напад не успее? Што ако нуклеарните капацитети на Иран се добро заштитени? Што ако збогатениот ураниум на Иран, за кој се верува дека е скриен во тајни рудници, не биде уништен? Израелците убија неколку ирански научници за нуклеарна енергија, но ниедна бомба, како што пишува Би-Би-Си, не може да го уништи знаењето и експертизата на Иран.
Понатаму, што ако израелските напади ги наведат Иранците да се тркаат за нуклеарни капацитети, заклучувајќи дека ова е единствениот начин да се одбранат? Што ако новото воено раководство на Иран е потврдоглаво и помалку претпазливо од неговите убиени претходници? Најмалку, би можело да го принуди Израел да продолжи со своите напади, туркајќи го регионот во постојани напади и контранапади.
Глобален економски шок
Нафтата е веќе поскапа поради војната меѓу Израел и Иран. Што би се случило ако Иран се обиде да го блокира Ормутскиот теснец, дополнително ограничувајќи го протокот на нафта? Што ако Хутите ги удвојат своите напори за напад врз бродови во Црното Море? Исто така, треба да се запомни дека е тешко да се процени колку ризик се подготвени да преземат Хутите.
Низ целиот свет, цените се веќе високи. Зголемувањето на цената на нафтата би додало на инфлацијата што веќе е поттикната од царинската политика на Трамп. Како што пишува Би-Би-Си, единствениот што би профитирал од зголемувањето на цените на нафтата би бил рускиот претседател Владимир Путин. Дополнителни милијарди од руската нафта би значеле и можност за продолжување на финансирањето на агресијата против Украина.
Ваакум поради падот на иранскиот режим
Што ако Израел успее да го собори иранскиот режим? Нетанјаху тврди дека неговата примарна цел е да ги уништи нуклеарните капацитети на Иран, но вчера рече дека пошироката цел е да го собори режимот. Ако тоа се случи, тогаш на некои луѓе во регионот би им се допаднало. Но, дали падот на режимот би предизвикал политички вакуум во Иран, дали би избувнала граѓанска војна? Сеќавањата на падот на режимот во Ирак и Либија се сè уште свежи, пишува Би-Би-Си.