Плановите на унгарскиот опозициски лидер Петер Маѓар за подобрување на врските со инвеститорите и Европската Унија по следните избори го поттикнуваат силниот раст на форинтата оваа година, ветувајќи неочекувани приходи во форма на помош од блокот, објави Блумберг.
Иако е прерано да се каже дали гласачите на крајот ќе ја поддржат унгарската партија Тиса, која води во анкетите на јавното мислење пред априлските избори, можноста за соборување на премиерот Виктор Орбан веќе помага во подобрувањето на расположението. Форинтата изгуби околу една третина од својата вредност за време на 15-те години на власт на Орбан, кои беа нарушени од спорови со Брисел и обвинувања за корупција и назадување на демократијата.
Инвеститорите очекуваат промената на владата во Унгарија да ослободи 18 милијарди евра помош од ЕУ, што е еквивалентно на една десетина од бруто домашниот производ на земјата, што пак би го оживеало бавниот економски раст.
„Форинтот доби дополнителна поддршка што може да се припише на изборите“, рече Тамас Цер, кој помага во управувањето со околу 4 милијарди долари во менаџерот на средства Холд Алапкезело во Будимпешта. „Пазарот почна да го цени тоа“, додаде тој.
Поддржан од високите каматни стапки во земјата, форинтот веќе порасна за 6 проценти во однос на еврото и 20 проценти во однос на доларот оваа година, повеќе од која било друга валута на пазарите во развој освен руската рубља. Политичките перспективи придонесуваат за моментумот, а стратезите во Barclays ги советуваат инвеститорите повнимателно да го следат форинтот пред можни политички превирања во Унгарија.
Фото: Јутјуб/Принтскрин
За време на предизборната кампања оваа недела, Маѓар вети попредвидливи економски политики, обновен прилив на средства од ЕУ и сузбивање на корупцијата што ќе ја врати довербата на инвеститорите. Тој очекува економскиот раст да се забрза на 4 проценти, ниво што не е видено од 2022 година, што би помогнало во буџетот и би овозможило намалување на даноците и повисоки пензии.
„Треба да ги донесеме средствата од ЕУ дома“, им рече Маѓар на поддржувачите на неговата партија Тиса во Будимпешта. „Ова ќе ни помогне да ја обновиме целата економија на Унгарија“, додаде тој.
Унгарецот (44) рече дека ќе го следи примерот на полскиот премиер Доналд Туск, кој брзо го врати пристапот до фондовите на ЕУ откако ги собори националистичките лидери во земјата во 2023 година.
Политичките случувања во Варшава во тоа време доведоа до нагло зголемување на цената на полските средства. Сега некои инвеститори се свртуваат кон форинтот во очекување дека победата на Унгарците ќе го стори истото.
Прерано е да се отпише Орбан, сојузник на американскиот претседател Доналд Трамп, кој има моќен медиумски апарат, државни компании и супермнозинство во парламентот на располагање. Тој лесно го победи претходниот опозициски сојуз кој се обиде да го собори во 2022 година, но неговата партија сега заостанува зад унгарската Тиса за повеќе од 10 процентни поени, според неодамнешните анкети на јавното мислење.
Аднан Ел-Араби, еден од менаџерите на Barings Eastern Europe Fund, исто така рече дека инвестира во Унгарија, но засега претпочита да не презема дополнителен ризик.
„Ги разбирам искусните инвеститори кои сакаат да бидат опортунисти, но реално сме далеку од реалноста во која Орбан повеќе не доминира на политичката сцена. Тој би можел да ги добие изборите со голема цена и нема гаранција дека ќе ги прифати резултатите од изборите ако изгуби“, рече Ел-Араби.
Во 2022 година, спасувачките пакети на Орбан му помогнаа да победи на реизбор, додека прекумерното трошење го дестабилизираше буџетот на Унгарија и ја намали валутата. Овој пат, дури и владата признава дека има ограничен фискален простор, иако Орбан воведе мерки како што се проширување на ослободувањата од данок на доход и нова програма за субвенции за домување за да ја врати својата популарност.
Оптимисти за форинтот
Barclays, кој беше понежен за форинтот на крајот од 2024 година, во август им препорача на инвеститорите да купуваат опции што ги искористуваат добивките на валутата доколку Орбан ги изгуби изборите.
Фото: Фејсбук/Официјален профил на Виктор Орбан
Аналитичарите во банката, исто така, го зголемија својот рејтинг за унгарските државни обврзници на „прекумерно“, наведувајќи „веројатна позитивна реакција на пазарот доколку опозицијата победи на изборите во април 2026 година“.
А биковските очекувања за унгарските средства би можеле да се зголемат како што се приближуваат изборите, вели Јуан Ортс, аналитичар во Societe Generale.
„Долгорочните облози за форинтот и каматните стапки би можеле да се зголемат како што се приближуваат изборите и пазарите очекуваат победа на Тиса, а со тоа и одмрзнување на дел од европските фондови. Не мислам дека изборите се главниот двигател на позиционирањето за Унгарија во моментов. Тоа ќе стане уште поочигледно како што се приближуваат изборите“, забележува Ортс.