За разлика од претходните Европски комисии, сегашната има вистинска политичка волја да ја прошири Европската Унија, изјави хрватскиот премиер Андреј Пленковиќ денеска во Загреб, додавајќи дека е можна некаква одлука до 2030 година ако некои кандидати се технички подготвени.
„За разлика од Комисијата на (Жан-Клод) Јункер или првиот мандат на Урсула фон дер Лајен, кога не чувствував искрена политичка волја во центарот на политиката во Брисел за постигнување проширување за која било земја-кандидат, овој пат морам да признаам дека атмосферата е малку поинаква“, рече Пленковиќ на Вториот годишен самит на Хрватска во хотелот „Вестин“ во Загреб.
„Овој пат можеме да почувствуваме политичка волја во извршната власт на ЕУ, дури и во повеќето земји-членки, дури и во големите, дека можеби е време по Хрватска, која се приклучи на 1 јули 2013 година, да се приклучи и некој друг“, додаде Пленковиќ.
Комисијата би сакала да отвори преговарачки кластери со Украина и Молдавија до крајот на оваа година. Сепак, за ова земјите-членки одлучуваат едногласно. Засега нема таква едногласност бидејќи Унгарија остро се спротивставува на членството на Украина во Унијата.
Хрватскиот премиер потсети дека постојат две групи земји-кандидатки: Украина и Молдавија во едната, а земјите од Југоисточна Европа, или Западен Балкан, во другата група, при што Црна Гора е водечка.
„Мислам дека ако успеат да бидат технички подготвени, би можеле да имаме политичка одлука за некои пред 2030 година“, рече Пленковиќ.
Сепак, тој ги повтори своите тврдења дека апсорпцискиот капацитет на блокот ќе биде клучен за динамиката на проширувањето, осврнувајќи се на четвртиот Копенхашки критериум од 1993 година, кој се однесува на буџетските трошоци за проширување и влијанието на новите членки врз односите меѓу земјите кои придонесуваат и земјите кои примаат.
„Речиси 80 проценти од европскиот буџет всушност го полнат 10-те најбогати земји на Унијата, додека околу 20 проценти одат за сите други односи. Побогатите земји, основачите, големите, силни економии, не се нужно возбудени што помалите земји, кои многу малку придонесуваат, седнуваат на маса и во суштина одлучуваат за главните политики подеднакво, особено кога станува збор за прашања каде што е потребна едногласност“, рече премиерот.
Тој потсети дека Германија, Франција и Италија еднаш се откажаа од двајца комесари во Комисијата во корист на проширувањето.
„И (сега) тие имаат ист број влијателни луѓе како и земјите кои многу малку придонесуваат. Затоа, процесот на донесување одлуки и буџетските импликации се во срцето на процесот на проширување“, објасни тој.