Прашањето дали царините на Доналд Трамп ќе доведат до крах на светските берзи зависи од неколку економски и политички фактори, но еве еден појаснет одговор:
1. Краткорочен ефект: Волатилност
Царините што Трамп ги воведе (или би ги вовел повторно доколку се врати на власт) имаат тенденција да создадат несигурност на пазарите, особено кај инвеститорите. Тоа може да предизвика:
-
Пад на цените на акциите во индустрии кои зависат од меѓународна трговија (на пример автомобилски, технолошки или земјоделски сектори).
-
Зголемена волатилност и привремено повлекување на инвеститорите кон “сигурни” средства (злато, долари, обврзници).
2. Среднорочен до долгорочен ефект: Зависност од реакцијата на другите земји
Ако Трамп ги ескалира трговските конфликти (како со Кина, ЕУ или Мексико), можни се трговски војни, што би можело да:
-
Намали глобален раст (ММФ и Светската банка веќе имаат модели што покажуваат дека такви политики можат да го намалат светскиот БДП).
-
Го забави профитот на мултинационалните корпорации, што ќе се одрази на берзите.
3. Дали може да предизвика крах?
Вистински “крах” (како во 2008 година) обично бара комбинација од неколку фактори:
-
Финансиски балон
-
Висока задолженост
-
Системски ризици
Царините сами по себе ретко се доволни за целосен крах, но можат да бидат “искра” што ќе ја запали криза, особено ако економијата е веќе ослабена (како што беше во период на високи каматни стапки или инфлација).
Извор: ChatGPT