Намалувањето на фискалните дефицити е предизвик кој бара внимателно планирање, структурни реформи и одржливо управување со јавните финансии.
Еве неколку клучни стратегии кои Македонија би можела да ги примени за да ги намали фискалните дефицити:
Подобрување на наплатата на даноци
Борба против сивата економија: Зголемување на ефикасноста на инспекциските служби и воведување на мерки за намалување на неформалната економија.
Дигитализација на даночниот систем: Автоматизација на даночните процедури за намалување на затајувањето даноци.
Поширока даночна база: Намалување на исклучоците и олеснувањата за одредени категории на даночни обврзници.
Рационализација на јавните трошоци
Намалување на неефикасните трошоци: Преглед на јавните расходи за елиминирање на непотребните и дупликат програми.
Оптимизација на субвенциите: Насочување на субвенциите кон секторите кои носат најголема економска вредност.
Реформи во јавната администрација: Подобрување на ефикасноста преку дигитализација, намалување на вишокот работни места и подобро управување со човечките ресурси.
Структурни економски реформи
Зголемување на продуктивноста на економијата: Поттикнување на инвестициите во иновации, инфраструктура и образование.
Поддршка на извозните индустрии: Зголемување на конкурентноста на домашните производи и услуги на меѓународните пазари.
Финансиска децентрализација: Подобрување на капацитетите на локалните власти за собирање и управување со сопствени приходи.
Подобрување на јавните инвестиции
Приоритет на клучните проекти: Финансирање на капитални проекти кои имаат најголем поврат на инвестицијата.
Јавно-приватни партнерства (ЈПП): Привлекување на приватниот сектор за учество во финансирање на големи инфраструктурни проекти.
Преглед на долгот: Намалување на зависноста од задолжување преку подобро планирање на буџетот.
Мониторинг и транспарентност
Зголемување на транспарентноста во јавните финансии: Редовно објавување на податоци за јавните приходи и расходи за да се зголеми довербата на јавноста.
Создавање независни фискални институции: Телото кое ќе го следи усогласувањето на буџетот со среднорочните и долгорочните фискални цели.
Монетарна и фискална координација
Контрола на инфлацијата: Централната банка треба да одржува стабилност на цените, што е важно за одржливоста на јавниот долг.
Фискална дисциплина: Усогласување на фискалната политика со макроекономските цели.
Со примена на овие мерки, Македонија може постепено да ги намали фискалните дефицити, истовремено обезбедувајќи економска стабилност и раст. Клучот е одржлива и транспарентна политика која ќе ја зајакне довербата на домашните и странските инвеститори.
Извор: ChatGPT