Прашањето за тоа дали интересот на САД кон Западен Балкан би се намалил за време на вториот мандат на Доналд Трамп е комплексно и зависи од повеќе фактори: внатрешната и надворешната политика на администрацијата, приоритетите на САД во глобалниот контекст и развојот на ситуацијата во регионот.
Еве неколку клучни аспекти кои би можеле да влијаат
1. Приоритетите на администрацијата
За време на првиот мандат на Трамп, администрацијата често беше фокусирана на „Америка на прво место“ („America First“), што подразбираше намалување на директната американска вклученост во одредени региони, вклучувајќи го и Западниот Балкан. Доколку таквиот пристап продолжи, може да се очекува дека Западниот Балкан ќе има помала стратешка важност.
2. Соработка со Европската Унија
Администрацијата на Трамп често имаше тензии со Европската Унија, која е главен актер во стабилизацијата на Западниот Балкан. Намалената соработка со ЕУ би можела да го намали американското влијание во регионот.
3. Геополитички конкуренти
Западниот Балкан останува важен во контекст на геополитичкото натпреварување меѓу САД, Русија и Кина. Доколку Русија или Кина го зголемат своето влијание, САД можеби ќе почувствуваат потреба да го засилат своето присуство во регионот, без оглед на политиката на администрацијата.
4. Билатерални интереси
Во првиот мандат на Трамп, администрацијата се фокусираше на специфични прашања, како што беше потпишувањето на Вашингтонскиот договор меѓу Србија и Косово во 2020 година. Иако овој пристап беше делумен успех, тој покажа дека САД може да се ангажираат на ад хок основа доколку тоа е во нивен интерес.
5. Нестабилност во регионот
Ако дојде до значителна политичка или безбедносна криза во Западен Балкан, тоа би можело да привлече внимание од Вашингтон, без разлика на пошироката стратегија. Стабилноста на регионот е важна за НАТО, каде некои земји од Балканот се веќе членки.
Заклучок
Иако може да се очекува дека интересот на САД за Западен Балкан би можел да биде помал при втор мандат на Трамп, тоа не значи дека тој би исчезнал. Прашања како што се стабилноста, геополитиката и интересите на сојузниците во Европа ќе играат клучна улога. Со оглед на динамиката на Балканот, администрацијата веројатно ќе остане барем минимално ангажирана, но можеби со помал интензитет и повеќе прагматичен пристап.
Извор: ChatGPT