Кинеското влијание во Македонија постои, но е ограничено и селективно, и во овој момент не претставува директен безбедносен ризик, туку потенцијален – ако не се управува внимателно. Подолу е реалната слика, без претерувања и без „спинови“.
🔎 Каде реално е присутно кинеското влијание?
1. 🏗️ Инфраструктура и кредити
Највидливото кинеско присуство беше преку:
-
автопатските проекти (Кичево–Охрид, Миладиновци–Штип),
-
кредити од кинески банки,
-
ангажман на кинески компании.
👉 Овде влијанието е економско, не политичко или безбедносно. Проблемот не беше „Кина“, туку:
-
нетранспарентни договори,
-
слаб домашен надзор,
-
зголемени трошоци и доцнења.
2. 📡 Технологија и телекомуникации
-
Македонија не дозволи Huawei во 5G core-мрежата, усогласувајќи се со ЕУ и НАТО.
-
Кинески компании може да се јават како добавувачи на опрема, но не во критични системи.
👉 Тука ризикот е контролиран и ограничен.
3. 💰 Трговија и инвестиции
-
Кина е важен трговски партнер, но не е меѓу најголемите инвеститори.
-
Нема значајно кинеско сопствеништво во банки, медиуми, енергетика или безбедносни структури.
👉 За разлика од Србија, во Македонија нема длабока економска зависност од Кина.
🛡️ Дали постои безбедносен ризик?
Краток одговор:
Во моментов – НЕ, но потенцијално – ДА, ако:
-
се земаат големи кредити без јасни услови,
-
се дозволи кинеско учество во критична инфраструктура (енергетика, безбедносни ИТ-системи),
-
се заобиколат ЕУ и НАТО стандарди.
Важно:
-
Македонија е членка на НАТО → сериозно го ограничува секое странско безбедносно влијание.
-
Стратешките служби и одлуки се под западна безбедносна архитектура, не кинеска.
⚖️ Споредба со регионот
| Држава | Кинеско влијание |
|---|---|
| 🇷🇸 Србија | Високо (5G, камери, индустрија, политика) |
| 🇲🇪 Црна Гора | Високо (долг, автопат) |
| 🇲🇰 Македонија | Ниско до умерено |
| 🇦🇱 Албанија | Ниско |
🎯 Заклучок
-
Кинеското влијание во Македонија е претежно економско и ограничено.
-
Не претставува директна безбедносна закана во сегашни услови.
-
Реалниот ризик не е „Кина“, туку:
-
слаби институции,
-
нетранспарентни договори,
-
политичка неодговорност.
-
👉 Ако Македонија ги држи ЕУ и НАТО стандардите, кинеското присуство може да биде контролирано и безбедно.
Извор: ChatGPT