Австријците денеска излегуваат на претседателски избори, каде го очекуваат реизборот на претседателот Александар Ван дер Белен, кој се смета за „светилник на стабилноста“ додека алпската членка на Европската унија се бори со енергетската криза и инфлацијата.
Водејќи кампања под слоганот „Јасност“, Ван дер Белен е фаворит за втор мандат, а неговите шест противници, сите мажи, заостануваат далеку.
„Најголем противник во недела ќе биде каучот“, рече во петокот 78-годишниот професор по економија на последниот предизборен митинг и ги повика граѓаните да гласаат.
Според анкетите, проевропскиот либерал освојува повеќе од 50 отсто од гласовите, па Австрија најверојатно ќе избегне втор круг на гласање.
Право на глас имаат околу 6,4 милиони луѓе од вкупно девет милиони жители во Австрија.
На постерите е прогласен за „безбеден избор во бурни времиња“ среде енергетската криза и инфлацијата низ Европа. Поранешниот лидер на Зелените се кандидираше како независен кандидат.
Но, тој има експлицитна или имплицитна поддршка од најголемите австриски партии, освен екстремно десничарската Партија на слободата (ФПО), чиј кандидат Валтер Розенкранц има поддршка од 15 отсто од гласачите според анкетите.
„Професорот“ тешко победи во 2016 година
Ван дер Белен, нагалено наречен „професорот“ од неговите поддржувачи, неочекувано тешко победи на изборите во 2016 година со убедлива победа, во вториот круг против политичарите на ФПО.
Но, рејтингот на ФПО нагло опаѓа од 2019 година, откако владата падна во корупциски скандал што доведе до оставка на тогашниот канцелар Себастијан Курц во 2021 година.
Аналитичарот Томас Хофер рече дека е „клучно“ Ван дер Белен да избегне втор круг како во 2016 година, кога кампањата беше „многу раздорна и непријателска“.
„Ван дер Белен се залага за интегритет и стабилност, што е високо ценето од гласачите со оглед на мноштвото кризи во многу европски земји“, изјави за АФП Џулија Партејмулер, политички аналитичар од Универзитетот во Виена.
Ќе биде најстар шеф на австриската држава доколку победи
Познат по своето препознатливо професорско однесување, Ван дер Белен ќе стане најстариот шеф на држава во Австрија доколку победи.
Претседателството, со мандат од шест години, е главно церемонијално.
Ван дер Белен, познат и како Саша, прекар што укажува на неговите руски корени, е роден за време на Втората светска војна во Виена. Татко му бил аристократски Русин, а мајка му Естонка која избегала од сталинизмот.
Доаѓањето на Црвената армија една година подоцна го принудило семејството да побегне во јужната провинција Тирол каде Ван дер Белен поминал „идилично детство“.
Студирал економија на Универзитетот во Инсбрук и докторирал во 1970 година пред да стане декан за економија на Универзитетот во Виена.
Избирачките места се отворија во 7 часот, а се затвораат во 17 часот.