Членките на Европската унија (ЕУ) го договорија финалниот текст за визната либерализација на Косово, кој предвидува дека укинувањето на визниот режим ќе стапи на сила во моментот кога европскиот систем ETIAS ќе биде целосно функционален, на 1 јануари. најдоцна 2024 година.
Според извори на РСЕ, учесниците на состанокот го прифатиле барањето на Шпанија крајниот датум да не се совпаѓа со нејзиното претседавање со ЕУ.
Шпанија не ја призна независноста на Косово, поради што побара датумот да не се совпаѓа со нејзиното претседавање, кое ќе биде од 1 јули до 31 декември 2023 година.
Ова е причината што Шпанија е една од земјите кои на 16 ноември ја прекинаа таканаречената тивка постапка, кога требаше да се усогласи претходниот текст, со кој визната либерализација би стапила на сила најдоцна од 1 декември 2023 година.
Чешката Република, како претседавач со ЕУ, сè уште се обидува да ги заврши сите релевантни законодавни процедури до крајот на оваа година. Бидејќи текстот е договорен, се подразбира дека на утрешната средба ќе биде усвоен од амбасадорите на ЕУ.
Се планира ова прашање да биде под „точка А“, што подразбира автоматско усвојување на текстот без претходна расправа. Во тој случај, завршување на сите процедури до крајот на декември е реална опција.
1 јануари 2024 година, според договорениот текст, се смета за најновиот рок кога граѓаните на Косово би можеле да почнат да го користат безвизниот режим, а укинувањето на визите може да дојде и порано доколку целосно функционира европскиот информациски систем ETIAS, што ЕУ го планира пред крајот на следната година.
ETIAS е систем за доделување овластување за патување во земјите на Европската унија кои припаѓаат на Шенген зоната. Конечната одлука за преминување на надворешната граница ја носи земјата членка на ЕУ од првата дестинација.
За да ја преминат надворешната Шенген граница, патниците без виза ќе треба да имаат и валиден патен документ и овластување ETIAS.