Култните црешови дрвја во Јапонија и САД цветаат порано бидејќи климатските промени носат потопли температури, попречувајќи го пролетниот календар во поголемите градови.
Ниту една земја не се поврзува повеќе со расцутените цреши, или „сакура“, како Јапонија, а туристите од странство честопати се обидуваат да ги одредат своите посети за да ги видат нежните розови ливчиња. Просечниот датум кога тие почнуваат да цветаат е зголемен за 1,2 дена во деценија од 1953 година, рече Даисуке Сасано, службеник за управување со климатски ризици во Јапонската метеоролошка агенција, цитиран од „Тајм“.
Помеѓу 1961 и 1990 година, црешите во Токио почнаа да цветаат во просек на 29 март. Помеѓу 1991 и 2020 година тој датум се помести на 24 март, рече Сасано.
Минатата година, сакурата во Токио беше првата што процвета во цела Јапонија, на 14 март. Тоа беше невообичаено, бидејќи тие обично цветаат прво во јужниот дел на земјата, а подоцна и на север.
„Фактот што Токио го забележа најраниот датум на почеток се должи на глобалното затоплување, надополнето со урбанизацијата“, рече Сасано, мислејќи на ефектот на урбаниот топлински остров, што предизвикува градовите да ја заробуваат топлината. Токио во изминатиот век се загреа за 3°C.
Друг прогнозер, Јапонската метеоролошка асоцијација, предвидува дека црешите во Токио оваа година ќе почнат да цветаат на 21 март.
Светот забележа температури повисоки од нормалното оваа зима, а јануари 2024 година беше најтоплиот јануари досега. Постои корелација помеѓу потоплите температури и почетокот на цветањето на пролетта, рече Тереза Криминс, директорка на Националната фенолошка мрежа на САД, која ги следи сезонските промени.
„Пролетта дефинитивно започнува порано отколку кога бевме деца – нема сомнеж за тоа“, рече Криминс, која исто така е вонреден професор по фенологија на Универзитетот во Аризона.
„Многу, многу студии покажуваат јасни трендови кон потопли температури и порано започнување на пролетната активност на подолг рок“.
Цветовите на Сакура се дочекуваат со многу возбуда во Јапонија. Луѓето се собираат во групи за да имаат пикник, обичај стар со векови познат како „ханами“. Студијата на академик на Универзитетот Кансаи го процени економското влијание на цвеќињата минатата година на 616 милијарди јени (4,1 милијарди долари). Приватните даватели на временски податоци исто така прават бизнис со предвидување кога ќе цветаат цвеќињата.
Ако зголемените температури предизвикаат цветовите да цветаат порано или ја скратат фазата на целосно цветање, градовите кои капитализираат од цветовите на црешата може да бидат погодени, рече Сасано. „Тоа резултира со пократко време достапно за уживање во цветовите на црешата, што може да влијае на туристичките дестинации каде што цвеќињата се сметаат за важни ресурси“.
Сепак, пораното цветање не е загарантирано бидејќи зимските температури растат. На црешите им треба изложување на „доволно студенило“ за да се разбудат кога ќе пристигне пролетната топлина, рече Криминс. „Ако почнеме да доживуваме потопли зими, можно е дрвјата да не го постигнат потребното студенило. Кога тоа ќе се случи, имаме тенденција да видиме одложено цветање, намалено производство на цвеќиња и овошје и генерално „збунети“ дрвја“, рече таа. Иако не е ризик оваа година, тоа би можело да се случи во иднина.
Илјадници милји од Токио, во Вашингтон, Д.Ц., речиси 4.000 црешови дрвја – најстарите од нив подарени од Јапонија и засадени во главниот град на САД во 1912 година – се исто така главна туристичка атракција. Приближно еден месец секоја пролет, градот го одржува Националниот фестивал на цутот на црешите, кој е „економски мотор“, се вели во е-пошта од Стопанската комора на Д.Ц.. Секоја година, фестивалот привлекува околу 1,5 милиони луѓе од целиот свет и генерира повеќе од 100 милиони долари трошоци за посетители.